پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
دوفصلنامه جستارهای اقتصادی ایران با رویکرد اقتصاد اسلامی
1735-3300
2588-5812
7
14
2010
09
23
تعادل بازار سرمایه در اقتصاد اسلامی
9
35
FA
عباس
عصاری
استادیار اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس
محسن
خضری
دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس
mohsen.khezri1364@gmail.com
احمد
رسولی
دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس
این مقاله به بررسی تعادل بازار سرمایه در یک اقتصاد اسلامی، به وسیله مدل سازی رفتار عوامل اقتصادی و توسعه یک مدل تعادل عمومی در اقتصاد اسلامی پرداخته است. بر این اساس، با تعیین عوامل موثر بر عرضه و تقاضای بازار سرمایه در اقتصاد اسلامی، سعی شده تا نقطه تعادل بازار سرمایه معین شود. نتیجه اینکه، در مقایسه با یک اقتصاد ربوی، که در آن نرخ بهره برون زای تعیین شده در بازار پول، وظیفه تعدیل بازار سرمایه را بر عهده دارد، با فرض متغیر نسبت تسهیم سود خانواده ها در مشارکت تولیدی، به عنوان متغیر درون زای تعدیل کننده بازار سرمایه در اقتصاد اسلامی، نقطه حداکثر تولید تولید کنندگان، به عنوان نقطه تعادل بازار سرمایه در اقتصاد اسلامی به دست آمد. این مسئله نشان می دهد که سطح سرمایه گذاری در اقتصاد اسلامی نسبت به اقتصاد ربوی، بیشتر است.
اوراق اجاره (صکوک اجاره),مبانی فقهی اجاره,ساختار صکوک
https://iee.rihu.ac.ir/article_245.html
https://iee.rihu.ac.ir/article_245_b0ff5922689130141b1d5fd08d7d3462.pdf
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
دوفصلنامه جستارهای اقتصادی ایران با رویکرد اقتصاد اسلامی
1735-3300
2588-5812
7
14
2010
09
23
بررسی سیستمی تعیین نرخ سود بانکی در ایران
37
67
FA
مهدی
رضوی
استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی
اسماعیل
شمسیان
دانشجوی کارشناسی ارشد برنامهریزی سیستمهای اقتصادی دانشگاه شهید بهشتی
smaeilshamsiyan@yahoo.com
هدف این پژوهش، شناخت و بررسی جامع بانکداری اسلامی، به مفهوم سود بانکی و عوامل تعیین کننده آن است. این امر با ابزاری، به نام مدل ساز ی تشر یحی ساختاری (ISM) به منظور ارائه تحلیلی سیستمی و در حد امکان، کامل و منطبق با واقعیت ها انجام می شود. نتایج این تحقیق، گویای این است که در الگوی عملی بانکداری اسلامی، طیف وسیعی از عناصر مهم اقتصادی وجود دارد که مستقیم یا غیر مستقیم می تواند بر سود سپرده ها موثر باشد. این عناصر می تواند بر یکدیگر تاثیرهای متقابلی داشته و در مسیر تاثیر نهایی بر سود سپرده ها تقویت و یا تضعیف شود.
بانکداری اسلامی,نرخ سود,رویکرد سیستمی,ISM
https://iee.rihu.ac.ir/article_246.html
https://iee.rihu.ac.ir/article_246_95a839be8a10c89dc41c385f3b7976dd.pdf
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
دوفصلنامه جستارهای اقتصادی ایران با رویکرد اقتصاد اسلامی
1735-3300
2588-5812
7
14
2010
09
23
جرایم اقتصادی، نابرابری توزیع درآمد و توسعه اقتصادی: اقتصاد ایران (1364- 1385)
69
92
FA
علی حسین
صمدی
استادیار بخش اقتصاد دانشگاه شیراز
asamadi@rose.shirazu.ac.ir
جواد
آماره
کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز
jzamareh@gmail.com
هدف اصلی این مقاله بررسی روابط کوتاه مدت، درازمدت و علیت بین جرایم اقتصادی، نابرابری توزیع درآمد، فقر و رشد اقتصادی است. با استفاده از آزمون های هم جمعی انگل ‐ گرنجر، یوهانسن ‐ جوسلیوس، کرانه های پسران و همکاران و همچنین آزمون علیت تودا ‐ یاماموتو (1996) و داده های دوره 1364‐1385، از اقتصاد ایران این نتیجه به دست آمده است که هیچ رابطه درازمدتی بین متغیرهای فقر، توسعه، نابرابری توزیع درآمد و جرایم اقتصادی وجود ندارد. همچنین نتایج آزمون علیت تودا ‐ یاماموتو نشانگر این است که یک رابطه علیت دوطرفه ای بین متغیرهای فقر و جرایم اقتصادی وجود داشته، اما هیچ رابطه علی بین توزیع درآمد و جرایم اقتصادی وجود ندارد. توصیه سیاستی مقاله حاضر برای کاهش جرایم اقتصادی، تسریع در رشد اقتصادی و بهبود وضعیت فقرا و کاهش شکاف فقر با برگزیدن سیاست رشد به نفع فقیر در جامعه است.
نابرابری توزیع درآمد,فقر,رشد اقتصادی,جرایم اقتصادی,صدور چک بلامحل,اختلاس,ارتشاء,جعل,سیاست رشد به نفع فقیر,اقتصاد ایران
https://iee.rihu.ac.ir/article_247.html
https://iee.rihu.ac.ir/article_247_09a27a6a099e853c0c631a568b61064f.pdf
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
دوفصلنامه جستارهای اقتصادی ایران با رویکرد اقتصاد اسلامی
1735-3300
2588-5812
7
14
2010
09
23
مدل رتبه بندی ریسک اعتباری کشورهای در حال توسعه به روش تحلیل مولفه های مستقل
93
115
FA
محمدتقی
گیلک حکیم آبادی
استادیار دانشگاه مازندران
mtgilak@gmail.com
احمد
جعفری صمیمی
استاد دانشگاه مازندران
jafarisa@umz.ac.ir
مسیح
مولانا
دانشجوی کارشناسی ارشد علوم اقتصادی
masihmolana@yahoo.com
هدف اصلی این مقاله، ارائه مدلی برای رتبه بندی ریسک اعتباری کشورهای در حال توسعه است. به دلیل آنکه هیچ تئوری جامعی درباره ارزیابی ریسک اعتباری کشورها وجود ندارد و از طرف دیگر، فرآیند رتبه دهی ریسک اعتباری توسط موسسه های رتبه دهنده کاملاً شفاف نیست؛ بنابراین، مشکل اول در تحقیق حاضر، یافتن متغیرهایی است که بیشترین تاثیر را بر روی ریسک کشورها دارند. به این منظور، با استفاده از نتایج تحقیق های قبلی و براساس اصول تئوری، 28 متغیر مالی و اقتصادی انتخاب شد که به نظر می رسید بر رتبه دهی تاثیر دارند. سپس با استفاده از روش تحلیل مولفه های مستقل بین سال های 2002‐2006 از بین این 28 متغیر، سه متغیرِ دارای بیشترین تاثیر به دست آمد. نتایج نشان می دهد که تاثیر نسبت سرمایه گذاری ثابت ناخالص داخلی به تولید ناخالص داخلی بر رتبه ریسک کشورها مثبت است که به معنای ظرفیت بیشتر کشور در انجام تعهدهای مالی خود است. همچنین نسبت کل بدهی خارجی به صادرات کالاها و خدمات، تاثیر منفی را بر رتبه اعتباری کشورهای مورد مطالعه، از جمله ایران دارد. درنهایت، برآورد مدل ارائه شده نشان داد که توانایی توضیح دهی بیش از 96 درصد تغییرهای ریسک اعتباری کشورها را (با توجه به رتبه های موسسه های Fitch و S&P) دارد.
ریسک کشور,ریسک اعتباری,تحلیل مولفه های مستقل
https://iee.rihu.ac.ir/article_248.html
https://iee.rihu.ac.ir/article_248_fbf77b5ea1c284487f08bb8f33d38e50.pdf
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
دوفصلنامه جستارهای اقتصادی ایران با رویکرد اقتصاد اسلامی
1735-3300
2588-5812
7
14
2010
09
23
بهسازی نظام بازنشستگی و اثرهای آن بر توزیع درآمد: فقر و انباشت سرمایه
117
151
FA
مجید
دشتبان فاروجی
دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه اصفهان
majiddashtbanf@gmail.com
سعید
صمدی
استادیار گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان
رحیم
دلالی اصفهانی
دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان
مهنوش
عبدالله میلانی
استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی
افراد معمولاً به سبب فقدان اطلاعات، میزان درآمد یا صرفاً به خاطر ملاحظات احتیاطی، در چرخه حیات خود به شکلی متفاوت از آنچه از آنها انتظار می رود، عمل می کنند. این تفاوت-ها عمدتاً به درجات آموزشی، ظرفیت تولیدی و چگونگی شرایط بازنشستگی آنها مربوط می شود. فرض بر این است افراد باید برای دوران سالخوردگی خود از طریق شکل های متفاوت پس انداز برنامه ریزی کنند. از آنجا که این امر ممکن است اتفاق نیفتد، تامین اجتماعی برنامه هایی دارد که هدف از آنها حل مشکل بازنشستگانی است که قادر به جبران کسری درآمد خود نیستند. این مقاله در چارچوب یک الگوی نسل های همپوشان دودوره ای به تحلیل و شبیه سازی بهسازی نظام بازنشستگی ایران می پردازد تا از این رهگذر بتوان اثرات انتقال از نظام بازنشستگی پرداخت جاری به نظام بازنشستگی اندوخته کامل را بر انباشت سرمایه، توزیع درآمد و فقر مطالعه کرد. نتایج حاصل از شبیه سازی حاکی از آن است که نظام بازنشستگی اندوخته کامل برای افراد سطح مطلوبیت طول عمر بالاتر و برای اقتصاد انباشت سرمایه فیزیکی بیشتر نسبت به نظام بازنشستگی پرداخت جاری ایجاد می کند. همچنین انتقال به نظام اندوخته کامل دو اثر مختلف بر روی افراد فقیر ایجاد می کند. از یک سو افراد فقیر در وضعیت بدتری قرار می گیرند و از سوی دیگر چون نظام اندوخته کامل برای افراد فقیر دسترسی به نهاد مالی را امکان پذیر می سازد، آنها می توانند بر روی پس اندازهای خود بازدهی دریافت کنند
تامین اجتماعی,نظام بازنشستگی,سرمایه انسانی,انباشت سرمایه,توزیع درآمد
https://iee.rihu.ac.ir/article_249.html
https://iee.rihu.ac.ir/article_249_7b19e772957a3a2cbeefa5396c3ee607.pdf
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
دوفصلنامه جستارهای اقتصادی ایران با رویکرد اقتصاد اسلامی
1735-3300
2588-5812
7
14
2010
09
23
توزیع درآمد حاصل از فرآیند تولید از نظر نئوکلاسیک ها و برخی اندیشمندان اسلامی
153
169
FA
محمدحسین
کرمی
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
karamisfeh@yahoo.com
این جستار از میان انواع توزیع تنها با یک گونه از آن یعنی «توزیع محصول میان نهاده های تولید» سروکار دارد و در این باره به دو مسئله اصلی می پردازد:<br />1. به طور مطلق نمی توان ادعا کرد در بازار رقابت بازده نهایی یک نهاده از ارزش افزوده آن نهاده و از سهم مشارکت آن در تولید حکایت می کند. بلکه این نظریه در صورتی معتبر است که مقید به فروضی شود از قبیل اینکه علاوه بر همگن از درجه یک بودن تابع تولید مطمئن شویم نسبت خاصی از نهاده ها تاثیر در ارزش افزوده نداشته است. در صورتی که تنها با فرض بازدهی ثابت به مقیاس سروکار داشته باشیم تنها می توانیم ادعا کنیم که کل محصول، حاصل ارزش افزوده همه نهاده ها است ولی تفکیک ارزش افزوده هر نهاده به وسیله بازدهی نهایی میسر نخواهد بود.<br />می توان گفت از نظر اندیشمندان اسلامی عدالت اقتضا می کند که هر یک از صاحبان عوامل و نهاده های تولید به اندازه مشارکت و نقشی که در تولید محصول دارند و به اندازه ارزش افزوده ای که آفریده اند، سهم ببرند، اما نمی توان گفت ارزش افزوده آنها همیشه با ارزش بازدهی نهایی آنها برابر است.
توزیع,عوامل محصول,بازار رقابتی کامل,ارزش افزوده,بازدهی نهایی,تولید
https://iee.rihu.ac.ir/article_250.html
https://iee.rihu.ac.ir/article_250_2640587791c624d5ea13caac5929814b.pdf
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
دوفصلنامه جستارهای اقتصادی ایران با رویکرد اقتصاد اسلامی
1735-3300
2588-5812
7
14
2010
09
23
بررسی کاربرد الگوریتم ابتکاری ترکیبی ژنتیک و نِلدر مید در بهینه سازی پورتفوی
171
204
FA
محمدعلی
مولایی
استادیار دانشکده مهندسی صنایع و مدیریت، دانشگاه صنعتی شاهرود
molaei@shahroodut.ac.ir
آرش
طالبی
دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی (MBA) دانشگاه صنعتی شاهرود
atalebi@mang.tus.ac.ir
همچنان مدل پورتفوی مارکویتز در حرفه و مباحث علمی سرمایه گذاری، رویکرد غالب است. در قیاس با رشد روزافزون استفاده از پورتفوی ها و با وجود ادبیات غنی آن، همچنان مشکل ها و سوال های بی پاسخ فراوانی در این باره وجود دارد. چگونگی انتخاب پورتفوی، از جمله مسائل بحث برانگیز است. انتخاب روش بهینه سازی پورتفوی نیز، یکی از مهم ترین زیرشاخه های این مقوله است. هدف این پژوهش، ارائه ابزاری مفید و کارآمد برای کمک به متخصصان حوزه مالی در عمل و همچنین محققان مالی در تئوری انتخاب پورتفوی است. این پژوهش، علاوه بر بررسی روش های کلاسیک و ابتکاری در بهینه سازی، الگوریتم های ابتکاری را با یکدیگر ترکیب کرده و آن را بر مسئله بهینه سازی پورتفوی در بورس اوراق بهادار تهران بین سی و پنج شرکت از پنجاه شرکت برتر بازار، اعمال می کند. نتایج تحقیق نشان می دهد که ترکیب الگوریتم های ژنتیک و نِلدر ‐ مید با مسئله بهینه سازی پورتفوی به خوبی سازگاری دارد و در مقایسه با کاربرد جداگانه الگوریتم ژنتیک، ترکیب با سرعت همگرایی بهتر به پاسخ بهینه و ریسک ‐ بازدهی مناسب تر، عملکرد بهتری را دارد. همچنین نتایجِ مقایسه پورتفوی های روش ترکیبی نشان می دهد که اگرچه سرعت همگرایی و تنوع بخشی پورتفوی اطلاعات ماهانه، بیشتر از پورتفوی سالانه است؛ اما عملکرد ریسک ‐ بازدهی پورتفوی اطلاعات سالانه، بهتر از پورتفوی ماهانه است.
مدیریت سبد سهام,تئوری مدرن پورتفوی,مدل مارکویتز,الگوریتم ژنتیک,الگوریتم نلدر ‐ مید,روش های ابتکاری بهینه سازی
https://iee.rihu.ac.ir/article_251.html
https://iee.rihu.ac.ir/article_251_15e935843663ec3e0c4d54c14e2f301a.pdf