2024-03-29T16:08:39Z
https://iee.rihu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=316
Journal of Iran's Economic Essays (JIEE)
(JIEE)
1735-3300
1735-3300
1398
16
31
سنجش شاخص ترکیبی عدالت اقتصادی با رویکردی اسلامی در ایران (۱۳۷۳−۱۳۹۶)
عباس
شاکری
فرشاد
مؤمنی
امیر
خادم علیزاده
سید هادی
مخزن موسوی
شاخصهای ترکیبی در ادبیات اقتصادی، سنجههایی مناسب برای ارزیابی عملکرد و آگاهی از فاصله وضعیت موجود با اهداف برنامهها و سیاستهای اقتصادی میباشد. هدف این مقاله، ارائه و سنجش شاخص ترکیبی عدالت اقتصادی با رویکردی اسلامی است که بهلحاظ روش، الگوی OECD را مدنظر دارد. یافتههای مقاله نشان میدهد که «توزیع منصفانه منابع، فرصتها و امکانات براساس شایستگیها»، «توجه به حق منابع و عوامل تولید، توجه به حق نسلهای آینده»، «سهمبری عوامل تولید براساس استحقاقها و میزان مشارکت»، «بازتوزیع درآمد و ثروت» و «توجه به بهبود وضعیت رفاه جامعه» از مهمترین مؤلفههای شاخص ترکیبی عدالت اقتصادی با رویکردی اسلامی هستند. همچنین، رابطه مثبت میان «شاخص فیزیکی کیفیت زندگی»، «میزان بهرهمندی از امکانات رفاهی»، «میزان بهرهوری کل عوامل تولید»، «شاخص رفاه آمارتیا سن»، «نسبت سهم جبران خدمات کارکنان در حسابهای ملی به تولید ناخالص داخلی» و «سنجه نسبت سرمایهگذاری در بخش تأسیسات و تجهیزات زیربنایی به برداشت از منابع طبیعی» و در مقابل رابطه منفی «شاخص فوستر، گریر و توربک» با روند عدالت اقتصادی برقرار میباشد. با توجه به محاسبات انجامگرفته شده، شاخص ترکیبی عدالت اقتصادی با رویکردی اسلامی در ایران از سال ۱۳۷۳ تا ۱۳۹۶، غیر از موارد اندکی روندی صعودی داشته است.
Islamic Economics
Economy of Iran
Index Evaluation
Compound Indices
Economic Justice
1398
01
01
9
40
https://iee.rihu.ac.ir/article_1585_9da13d51550328367f3ecae9361b45fc.pdf
Journal of Iran's Economic Essays (JIEE)
(JIEE)
1735-3300
1735-3300
1398
16
31
تحلیل پایداری تورم از منظر اقتصاد سیاسی ایران
حسن
سبحانی
داریوش
ابوحمزه
رضا
زمانی
تورم بهعنوان یک متغیر کلان اقتصادی از سیاستهای متعددی تأثیر میپذیرد و پیامدهای رفاهی زیادی برای گروههای مختلف جامعه دارد. با تأسی به ادبیات انتخاب عمومی میتوان گفت تغییرات تورم برندگان و بازندگانی دارد. در این مقاله چرایی تداوم بلندمدت شرایط تورمی در ایران بررسی شد. برای این منظور گردآوری دادهها به روش کتابخانهای (تحلیل اسناد) و تحلیلها با رویکرد انتخاب عمومی انجام شد. در اینباره، نهادهای مؤثر بر تورم از نهادهای اثرپذیر از تورم تفکیک شدند. در دسته اول، رفتار بازیگرانی تحلیل شد که با انگیزههای مختلف اقتصادی و سیاسی بر سیاستهای مؤثر بر تورم تأثیرگذارند و در دسته دوم، با نگاهی به آثار رفاهی و سیاسی شرایط تورمی، بازیگران متأثر از شرایط تورمی تحلیل شد. دولت، بانکها، مجلس و بدنه بوروکراتیک دولت از جمله بازیگران مهم مؤثر بر سیاستهای تورمزا یا مقاوم در برابر کنترل تورم هستند. همچنین، بدهکاران بانکی، دلالها و سوداگران و واردکنندگان کالاهای مصرفی و دهکهای پایین جامعه از شرایط تورمی متأثر میشوند. بانک مرکزی بهدلیل کاهش اعتبار و دولت بهدلیل کاهش اعتبار سیاسی ناشی از ناتوانی در کنترل تورم از شرایط تورمی متضرر میشوند. بهدیگرسخن، دولت در برخی ابعاد از شرایط تورمی منتفع و در ابعادی دیگر از تورم بالا متضرر میشود. استنباط میشود که ساختار نهادی فعلی، سیاستگذاران و تصمیمگیران اقتصادی را به گرفتن تصمیمهایی سوق میدهد که به ماندگاری شرایط تورمی منجر میشود. ازاینرو، تداوم شرایط تورمی در بلندمدت را نباید پدیدهای غیرمنتظره دانست. از سوی دیگر، مراجعه به نظریات اسلامی نشان از وظیفه دولت در راستای حفظ ارزش پول و ضمان کاهش ارزش ناشی از سیاستهای نادرست دارد. همچنین، با تمسک به آیه پنج سوره مبارکه نساء میتوان گفت از دیدگاه اسلامی باید ساختارها بهگونهای تنظیم شود که انگیزههای بازیگران در راستای حفظ ارزش پول باشد.
Political Economy of Inflation
Monetary and Fiscal Policies
Inflation Stability
Public Choice
2019
03
21
41
69
https://iee.rihu.ac.ir/article_1586_65c98bf3fa4f7e9f24a88e1fee81cb1e.pdf
Journal of Iran's Economic Essays (JIEE)
(JIEE)
1735-3300
1735-3300
1398
16
31
تأمین مالی مسکن برای اقشار کمدرآمد از طریق تعاونی بر مبنای وقف
روح اله
شهنازی
پرویز
رستم زاده
محمدهاشم
پورمولا
مریم
بالایی
اقشار کمدرآمد برای تهیۀ مسکن با مشکل روبهرو هستند. ارائه راهکار تأمین مالی مسکن برای اقشار کمدرآمد در چارچوب اوراق وقفی از طریق تعاونی هدف این مقاله است. در راستای تحقق این هدف در این مقاله نخست با روش اسنادی و کتابخانهای یک صندوق وقفی در چارچوب تعاونی طراحی شده است. سپس با روش تحقیق میدانی میزان استقبال از صندوق وقفی در قالب یک پرسشنامه تمایل به پرداخت سنجیده شده است. نتایج نشان میدهد بهلحاظ تئوریک صندوق در سه حالت قابل طراحی است: در حالت اول وجوه صندوق وقف بهطور مستقیم در تأمین مالی مسکن استفاده میشود؛ در حالت دوم، سود این صندوق وقفی در تأمین مالی مسکن استفاده میشود و در حالت آخر سود وجوه وقف و سود تعاونی به ساخت مسکن اختصاص مییابد و منابع اصلی سرمایهگذاری میشود. همچنین، نتایج پرسشنامه نشان میدهد بیشتر افراد تمایل به پرداخت مبالغی بیش از مالیات خود برای ساخت مسکن کمدرآمدها دارند و نیز متغیرهای میزان مالیات، اعتماد به سازمان اوقاف و افزایش کارایی ساخت مسکن توسط خیرین بر میزان تمایل به پرداخت افراد برای کمک به تأمین مالی مسکن کمدرآمدها اثر مثبت دارد.
finance
Housing
Waqf
Waqf Bond
Cooperative Funds
2019
03
21
71
89
https://iee.rihu.ac.ir/article_1587_8a4c160c4149e03023ace0ab50654639.pdf
Journal of Iran's Economic Essays (JIEE)
(JIEE)
1735-3300
1735-3300
1398
16
31
تأثیر امنیت اقتصادی بر سپردههای قرضالحسنه بانکهای دولتی و خصوصی ایران
مهدی
جعفری
ابوالفضل
شاه آبادی
قرضالحسنه یکی از ابزارهای مناسبی است که برای تحقق روش کلی «حرمت ربا» معرفی شده است. همچنین، حقوق و امتیازاتی که این عقد برای دو طرف قرارداد فراهم میآورد، باعث جذابیت آن هم برای جمعآوری پساندازها و هم برای عرضه وجوه سرمایهگذاری شده است؛ اما اطمینان کامل قرضدهنده از حفظ قدرت خرید آینده وجه قرض داده شده یکی از عوامل اصلی تصمیمگیری افراد برای سپردهگذاری در سپردههای قرضالحسنه است که به کیفیت محیط اقتصادی بستگی دارد. در این مقاله تعیینکنندههای سپردههای قرضالحسنه با تأکید بر امنیت اقتصادی در بانکهای دولتی و خصوصی ایران طی دوره زمانی 1363−1395 بررسی میشود. نتایج نشان میدهد امنیت اقتصادی تأثیر مثبت و معناداری بر سپردههای قرضالحسنه دارد. همچنین، متغیرهای دیگری مانند حجم نقدینگی، تسهیلات قرضالحسنه و پسانداز تأثیر مثبت و معناداری بر سپردههای قرضالحسنه دارند و سود سپردههای بانکی تأثیر منفی و معناداری بر سپردههای قرضالحسنه دارد.
Qardh al-hasane
Deposit
Economic Security
2019
03
21
91
110
https://iee.rihu.ac.ir/article_1588_93822edc36b1a1040a3f59f2995ab5cc.pdf
Journal of Iran's Economic Essays (JIEE)
(JIEE)
1735-3300
1735-3300
1398
16
31
بررسی واکنش تورم به سیاست پولی انقباضی در نظام بانکداری اسلامی ایران براساس مدل تعادل عمومی پویای تصادفی
سید رضا
میرابراهیمی
بیت اله
اکبری مقدم
سید فخرالدین
فخرحسینی
اکبر
میرزاپورباباجان
در ایران، شورای پول و اعتبار نرخ سود را بهصورت دستوری و با توجه به نرخ تورم تعیین میکند. منتقدان نظام بانکی کشور معتقدند که این موضوع با روح بانکداری اسلامی (مشارکت در سود و زیان) سازگاری ندارد و بانکداری اسلامی ضد ادوار تجاری است که این امکان در سیستم فعلی بانکی ایران وجود ندارد. این مقاله با توجه به اجرای سیاستهای پولی مبتنی بر نظام بانکداری اسلامی در ایران، اهمیت کانال هزینه را براساس الگوی کینزینهای جدید از سیکل تجاری بررسی میکند و شرایطی را میآزماید که تحت آن، الگو میتواند یک پاسخ مثبت از تورم در یک شرایط انقباض پولی ایجاد کند. دادههای استفاده شده به قیمتهای ثابت سال 1390 بهطور سالانه برای دوره زمانی 1345−1395 از دادههای بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است. نخست، مدل، حول نقطه باثبات، لگاریتم خطی شد و سپس پارامترهای آن با استفاده از مطالعات انجام شده و حقایق آشکار شده در ادبیات تعادل عمومی پویای تصادفی برآورد شد و سرانجام با رهیافت بلانچارد و کان در محیط نرمافزار Matlab با محاسبه و ترسیم نمودار توابع واکنش آنی بررسی شد. نتایج نشان از آن است که واکنش تورم به شوک سیاست پولی انقباضی، به مقدار پارامتر کانال هزینه بستگی دارد. نرخ تورم و نرخ اجاره سرمایه پس از اعمال سیاست پولی انقباضی در جهت مخالف حرکت میکنند. بنابراین، سیاستگذاران در بانک مرکزی نباید نگران افزایش کوتاهمدت تورم پس از اعمال سیاست پولی انقباضی باشند.
Price Puzzle
New Keynesian Model
Contractionary Monetary Policy
Islamic banking
Cost Channel
Iran
2019
03
21
111
136
https://iee.rihu.ac.ir/article_1589_ecc55c7f8b5b19a1a653571bc519420b.pdf
Journal of Iran's Economic Essays (JIEE)
(JIEE)
1735-3300
1735-3300
1398
16
31
تأمین مالی بر مبنای صکوک و حاکمیت شرکتی: مطالعه موردی شرکتهای ناشر صکوک در ایران
حسن
کیائی
محمد
سلیمانی
مطالعات بسیاری به تحلیل ارتباط بین روشهای مختلف تأمین مالی و حاکمیت شرکتی پرداختهاند. برخی از آنها نشان میدهند شرکتهایی که حاکمیت شرکتی بهتری دارند در تأمین مالی مبتنی بر سرمایه موفقترند. در مقابل، برخی بر این باورند که بین حاکمیت شرکتی مطلوبتر و تأمین مالی مبتنی بر بدهی رابطه مثبتی وجود دارد. در این مقاله تلاش شده است تا با ایجاد تمایز میان دیدگاه تأمین مالیکنندگان و دیدگاه شرکتهای متقاضی وجوه، ارتباط بین حاکمیت شرکتی و تأمین مالی مبتنی بر انتشار صکوک بررسی شود. نتایج نشان میدهد برخلاف تأمین مالی متعارف، در مورد انتشار صکوک در هر دو دیدگاه باید بین انتشار صکوک و کیفیت حاکمیت شرکتی رابطه مثبتی وجود داشته باشد. برای ارزیابی این نگاه تئوریک، در قالب یک مطالعه موردی مشخصههای حاکمیت شرکتی شرکتهای منتشرکننده صکوک در ایران طی سالهای 1390 تا 1395 بررسی شده است که نتایج نشان میدهد متغیرهای حاکمیت شرکتی اثر مثبت و معناداری بر انتشار صکوک در میان شرکتهای مورد مطالعه داشتهاند.
Corporate governance
Sukuk Based Financing
Capital Structure
Financing Methods
Regression Model
2019
03
21
137
159
https://iee.rihu.ac.ir/article_1590_89bfbe5517a1169a4bf775b303b3b99d.pdf
Journal of Iran's Economic Essays (JIEE)
(JIEE)
1735-3300
1735-3300
1398
16
31
تحلیل عرضه و تقاضای خدمات تکافلی در اقتصاد اسلامی
سید رضا
حسینی
مصطفی
کاظمی نجف آبادی
تکافل اجتماعی از ظهورات اصلی و بارز مشارکت اجتماعی در اسلام است که معنای آن همکاری متقابل مردم در رفع نیازهای یکدیگر میباشد. این مفهوم در اسلام جنبههای گوناگون اقتصادی و غیراقتصادی دارد که این مقاله از میان آنها صرفاً به تکافل اجتماعی درخصوص نیازهای معیشتی میپردازد. اگر وجوه مالی انتقالی میان توانمندان و نیازمندان بهمثابه یک خدمت (یا کالا) در نظر گرفته شود، مسائلی مانند اینکه ماهیت این خدمت (یا کالا) چیست؟ عرضه و تقاضای آن چگونه است؟ عوامل تأثیرگذار بر هریک از آنها کدامند؟ چگونه میتوان میان عرضه و تقاضای آن تعادل ایجاد کرد؟ مطرح میشوند که این مقاله با استفاده از روش تحلیلی−توصیفی بهدنبال پاسخ به آنهاست. با توجه به متفاوت بودن ماهیت خدمات تکافلی، ارائه تحلیلی درست از سازوکار عملکرد نیروهای عرضه و تقاضا و تبیین عملکرد آن، میتواند مسیر مدیریت و برنامهریزی صحیح را در حوزه تکافل اجتماعی هموار کند.
social takaful
Infāq
Supply of Takaful Services
Demand Takaful Services
Charity
2019
03
21
161
194
https://iee.rihu.ac.ir/article_1601_681c7ce1362b36c07577602f9481517d.pdf
Journal of Iran's Economic Essays (JIEE)
(JIEE)
1735-3300
1735-3300
1398
16
31
تحلیل مقایسهای تبیین نهادهای بازار کار از منظر نئوکلاسیکها و نهادگرایان: رهنمودهایی برای خطمشیهای بازار کار
حسین
سرآبادانی تفرشی
علیرضا
چیت سازیان
نقش تعیینکننده بازار کار بهعنوان یکی از زمینههای توزیع نهادههای تولید از سویی، و تأکید بر کرامت و اهمیت کار انسانی بهعنوان پیشران توسعه اجتماعی از سوی دیگر، موجب اهمیت دوچندان این بازار است. برخلاف نگرش نئوکلاسیکها به بازار کار که بهطور عمده حاصل نوعی همگنی میان قواعد حاکم بر این بازار با دیگر بازارهاست؛ نهادگرایان با تأکید بر نهادهای مهم بازار کار تحلیل و تبیین متمایزی از این بازار ارائه میدهند. مسیر متفاوتی که سرانجام به تفاوتهای بنیادین در مسیر طراحی تعاملات در بازار کار نیز منجر میشود. تفاوت دیدگاه نهادگرایان با نئوکلاسیکها، بینشهای جدیدی در تحلیل بازار کار رقم میزند. در این مقاله با بیان این بینشهای جدید، به پنج نهاد اتحادیههای کارگری و چانهزنی جمعی، حداقل دستمزد، حمایت از اشتغال، مزایای اجباری و نظام خلق مهارت و آموزش از دیدگاه نهادگرایی پرداخته و آثار آن بر متغیرهای مهم بازار کار ارزیابی شده است. نهادهایی که موجب تغییر عملکرد در ساختار بازار کارشده و فهم جدیدی از ساختار و پویاییهای بازار کار را برای تحلیلگران رقم میزند. از این رهگذر، سرانجام تفاوتهای مهم سنت نئوکلاسیک و نهادگرایی در تحلیل ساختار بازار کار مشخص و رهنمودهایی ناظر بر خطمشیهای بازار کار ارائه شده است.
Labor Market
Institutional Analysis
Neoclassical Approach
Labor Market Institutions
Firm Theory
Transaction Theory
2019
03
21
195
219
https://iee.rihu.ac.ir/article_1602_ca8b5eeb8ae0711cff981b66ae01a6b0.pdf
Journal of Iran's Economic Essays (JIEE)
(JIEE)
1735-3300
1735-3300
1398
16
31
شناسایی و اولویتبندی راهکارهای مؤثر در تحقق اقتصاد مقاومتی در بانکداری اسلامی ایران با روش AHP
سید هادی
عربی
شهناز
بکیای
این پژوهش با هدف شناسایی عوامل مؤثر و اولویتبندی راهکارهای تحقق اقتصاد مقاومتی در بانکداری اسلامی ایران انجام شده است. در این مقاله، پس از بررسی مبانی نظری و مرور پژوهشهای پیشین، ابتدا معیارهای مهم مؤثر در تحقق اقتصاد مقاومتی در بانکداری اسلامی ایران، شامل شفافسازی شبکه بانکی کشور، سالمسازی آن، حمایت از تولید داخلی و مداخله نکردن دولت در تصمیمهای بانک مرکزی، شناسایی و بررسی و سپس 16 متغیر بهعنوان زیرمعیار انتخاب شدند. جامعه آماری پژوهش، 61 نفر از مدیران در حوزه نظام بانکی و استادان در حوزه نظام آموزشی هستند. روش گردآوری دادهها پرسشنامه و روش تجزیه و تحلیل آنها تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) بوده است. برای دستیابی به اولویت هریک از متغیرهای یادشده، دادهها با استفاده از نرمافزار Expert Choice، پردازش و تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان میدهد که بین معیارهای تحقق اقتصاد مقاومتی در بانکداری اسلامی ایران تفاوت و اولویت وجود دارد. مداخله نکردن دولت در تصمیمهای بانک مرکزی حائز بالاترین اولویت است. حمایت از تولید داخلی، سالمسازی شبکه بانکی کشور و شفافسازی آن در اولویتهای بعدی قرار میگیرند.
Islamic banking
Resistance Banking
resistance economy
AHP method
2019
03
21
221
244
https://iee.rihu.ac.ir/article_1603_2bd60e9376e5738637c52439828322f2.pdf
Journal of Iran's Economic Essays (JIEE)
(JIEE)
1735-3300
1735-3300
1398
16
31
صندوق سرمایهگذاری مشترک بازار پول در بازار بینبانکی ریالی ایران
سید سعید
شمسی نژاد
حسین
بریهی
مدیریت نقدینگی از وظایف مهم بانکهاست که برای اجرای درست آن نیاز به ابزارهای لازم است. در سالهای اخیر بازار بینبانکی توانسته است نقش مفیدی در تأمین منابع مالی و مدیریت نقدینگی بانکها ایفا نماید. بانک مرکزی در جایگاه تنظیمکننده این بازار، تمام امور مربوط به آن را برعهده دارد و جهت اعمال سیاست پولی در این بازار با خلق ابزارهای جدید میتواند بر کارایی این بازار و کمک به اعضای آن نقش مفیدی داشته باشد. صندوق سرمایهگذاری مشترک بازار پول از مهمترین ابزارهای بازار بینبانکی است که در کشورهای غربی و اسلامی استفاده میشود. این مقاله به روش توصیفی و تحلیل محتوا با استفاده از منابع کتابخانهای در اثبات این فرضیه تلاش میکند که بانک مرکزی میتواند از ابزار صندوق سرمایهگذاری مشترک بازار پول در کنار دیگر ابزارهای فعال در این بازار برای کارآمدتر نمودن نقش بازار بینبانکی در سیاستهای بازار پول استفاده کند. نتایج این مقاله نشان میدهد که بانک مرکزی میتواند با اتخاذ سیاستهای مناسب در تشکیل این صندوق، راه را برای تشکیل و بهکارگیری آن مهیا نماید.
Interbank Market
Mutual Fund
Central Bank
Money Market Instruments
Islamic banking
2019
03
21
245
270
https://iee.rihu.ac.ir/article_1604_28f19e4aebeb014d50189bac15ae1034.pdf
Journal of Iran's Economic Essays (JIEE)
(JIEE)
1735-3300
1735-3300
1398
16
31
شناسایی و اولویتبندی الزامات سرمایهگذاری در شرکتهای هلدینگ از منظر سیاستهای اقتصاد مقاومتی
محمدرضا
مهربان پور
محمد ابراهیم
راعی عزآبادی
در چند سال اخیر و با تشدید تحریمهای غرب علیه ایران، سیاستهای اقتصاد مقاومتی متناسب با شرایط کشور و مأموریتهای متمایز نظام جمهوری اسلامی ایران، توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی مطرح و مورد استقبال اندیشمندان و صاحبنظران قرار گرفته است. یکی از ارکان مهم نظام مالی کشور شرکتهای هلدینگ هستند که نقش قابل توجهی در اجرای سیاستهای اقتصادی کلان دارند. این شرکتها از ساختار سازمانی متعارف در بسیاری از کشورها هستند و از بازیگران اصلی اقتصادهای نوپا به شمار میروند. در این مقاله شاخصهای مؤثر بر انتخاب پرتفوی سرمایهگذاری در شرکتهای هلدینگ از منظر سیاستهای اقتصاد مقاومتی بررسی میشود. بدینمنظور نخست با تحلیل محتوای سیاستهای اقتصاد مقاومتی، مؤلفههای اقتصاد مقاومتی مؤثر بر سرمایهگذاری شناسایی میشود. سپس با استفاده از تکنیک دلفی چهارده مؤلفه اصلی و مهم تعیین شد. در ادامه با استفاده از تکنیک دیمتل روابط درونی بین این مؤلفهها مشخص و تأثیرگذاری و تأثیرپذیری آنها بر/ از یکدیگر تعیین شده است. سرانجام، با استفاده از روش فرایند تحلیل شبکه (ANP) مؤلفههای اقتصاد مقاومتی مؤثر بر انتخاب سبد سرمایهگذاری در شرکتهای هلدینگ اولویتبندی شده است. سه مؤلفه "صادراتمحوربودن صنعت"، "تابآوری در مقابل تحریم" و "تغییرات نرخ ارز" بالاترین اولویت را بهدست آوردند. در پایان با توجه به اولویت مؤلفهها، راهکارهای لازم برای تحقق سیاستهای اقتصاد مقاومتی ارائه شده است.
resistance economy
Holding Companies
Delphi Technique
DEMATEL technique
ANP
2019
03
21
271
296
https://iee.rihu.ac.ir/article_1605_1a0ba792efdd2b369d270bda57bffd2c.pdf
Journal of Iran's Economic Essays (JIEE)
(JIEE)
1735-3300
1735-3300
1398
16
31
بررسی قانون حاکم بر انتشار صکوک بینالمللی در جهان و الزامات بسترسازی حقوقی در بازار سرمایه ایران
عزیزالله
فهیمی
مستوره
رضوانی
رسول
خوانساری
در سالهای گذشته، بازار اوراق بهادار اسلامی (صکوک) بینالمللی رشد قابل ملاحظهای داشته و دولتها و بنگاههای گوناگون در سطح جهان در این بازار وارد شدهاند و به تأمین مالی از طریق انتشار این اوراق اقدام کردهاند. یکی از ابعاد مهم انتشار اوراق بهادار اسلامی، چارچوب حقوقی و بهویژه قانون حاکم در معاملات این نوع ابزارهاست. اهمیت این مسئله بهویژه هنگامی آشکار میشود که بهدلیل بروز مشکلات ناشی از عدم ایفای تعهدات توسط یکی از طرفهای قرارداد، برای رفع مشکل طرح دعوی شود. در این صورت در درجه اول به قانون حاکم رجوع و براساس آن داوری میشود. اهمیت چارچوب حقوقی و قانون حاکم، به هنگام انتشار صکوک بینالمللی بیشتر خواهد شد و اگر قانون حاکم بر معاملات صکوک بهدرستی انتخاب نشود، امکان بروز مشکل بهویژه در حالت بروز دعاوی وجود خواهد داشت. در این مقاله تلاش میشود تا با استفاده از مطالعات کتابخانهای و بهرهگیری از روش تحلیلی توصیفی، چارچوب حقوقی و قوانین حاکم بر انتشار صکوک بهویژه در بعد بینالمللی بهعنوان یکی از ابعاد مهم این ابزارها در زمینه اقتصاد و مالی اسلامی بررسی شود. در این راستا با بررسی تجارب موجود در زمینه قانون حاکم بر معاملات صکوک در دیگر کشورها و بررسی رویکردهای مختلف، الزامات مربوط به بسترسازی حقوقی در بازار سرمایه ایران تبیین شده است. براساس نتایج پژوهش هماکنون مهمترین رویکردهای موجود درخصوص انتخاب قانون حاکم برای انتشار صکوک بینالمللی عبارتاند از: قانون انگلستان و حوزه قضایی انحصاری انگلستان، قانون انگلستان و حوزه قضایی غیرانحصاری انگلستان، شریعت بهعنوان قانون حاکم و استفاده از فرایندهای جایگزین برای حل اختلاف. برای توسعه بازار صکوک بینالمللی در ایران لازم است در رابطه با قانون حاکم و چارچوب حقوقی آن ملاحظات گوناگونی مدنظر قرار گیرد که سازوکار تعیین چارچوب حقوقی لازم در قوانین بالادستی، رفع قوانین معارض، همکاری نهادهای مقرراتگذار و تعامل بیشتر با مؤسسههای بینالمللی برای تقویت سطح استانداردهای و زیرساختهای حقوقی از جمله موارد مهم به شمار میآیند.
Bond
Sukuk
International Sukuk
Legal Framework
Governing law
2019
03
21
297
322
https://iee.rihu.ac.ir/article_1606_b0c55f204c62e1c310be76abd9dd4883.pdf