بررسی وجوه فقهی الزامات فنی−اقتصادی تولید صیانتی از مخازن نفتی ایران

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

دکترای مدیریت قراردادهای بین‌المللی نفت و گاز دانشگاه‌ امام صادق

چکیده

معادن (از جمله نفت و گاز) ‌در اصل 45 قانون اساسی جزء انفال و ثروت‌های عمومی دانسته شده است. تولید صیانتی یکی از مهم‌ترین ابعاد بهره‌برداری از منابع نفتی است. یکی از مسائل مهم در اقتصاد اسلامی، نحوه تأمین منابع مالی دولت است. براساس آموزه‌های اسلامی، انفال به‌عنوان یکی از مهم‌ترین منابع مالی دولت شناخته می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بنابر قواعد فقهیِ اتلاف، تسبیب، لاضرر و نفی سبیل، هر روش بهره‌برداری غیرصیانتی که به اتلاف منابع نفتی و تسریع در اتمام ذخایر نفتی کشور و وابستگی به بیگانگان منجر شود، ضمان‌آور است. همچنین، مواردی مانند بهره‌وری در برداشت از میادین نفتی، بهره‌برداری برای قوام و رفع نیاز جامعه مسلمانان، عدالت نسلی و بین نسلی، مراجعه به بنای عقلا و واگذاری امور به خبرگان، معیارهایی هستند که لزوم بهره‌برداری و نحوه آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

کلیدواژه‌ها