Exploring the challenges of the "instrumental rationality" paradigm in conventional economics (by presenting the perspective of "bounded rationality with a new approach")

Author

faculty member

Abstract

Among the important and effective factors in the conventional economy, "rationality" has a privileged position. Although the economists of the capitalist system usually refrain from presenting a discussion in this regard in a direct and responsible manner, they consider "instrumental rationality" which is responsible for providing utility, benefit and personal pleasure and maximizing it, as a fundamental premise and an irreplaceable parameter in the infrastructure..

Now the question is whether rationality, a common tool in neoclassical economics, as one of the aspects of rationality, can fulfill its expected mission? Herbert Simon's "bounded rationality" is a relatively new approach that answers this question in the negative and presents itself as a suitable alternative. Has this new approach forgotten the challenges of rationality in the capitalist system? Or is the foundation of rationality in secular thinking seriously damaged? The author's hypothesis is that both approaches (full rationality and limited rationality) face a crisis in their infrastructure. Accurate understanding of the nature of reason and rationality in humans can solve the deficiencies in the aforementioned paradigm. The central point of the hypothesis, in addition to the disastrousness of the one-dimensional view with a specific interpretation of the category of rationality, is that reason and, accordingly, rationality cannot be relied on more than its inherent potential and other limiting factors; In this regard, five types of limitations have been counted for the first time and as a new point of view ("limited rationality with a new approach") and relying on religious and rational foundations, in this article.

Keywords

References

  1. * قرآن کریم

    1. الهی، ناصر، کیاالحسینی، سیدضیاالدین، و فیروزآبادی، سیدمحمدضیا (1398)، «بازتعریف مفاهیم اساسی نظریه انتخاب عقلایی براساس برداشت‎های تفسیری علامه طباطبایی». معرفت اقتصاد اسلامی، 11 (1)، ص31−
    2. بلاگ، مارک (1387)، روش‎شناسی علم اقتصاد. ترجمه غلامرضا آزاد ارمکی. تهران: نشر نی.
    3. پارسونز، واین (1385)، مبانی سیاست‎گذاری عمومی و تحلیل سیاست‎ها، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    4. پالمر، مایکل (1388)، مسائل اخلاقی: متن آموزشی فلسفه اخلاق، ترجمۀ علیرضا آل‌بویه، تهران: سمت و پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
    5. توکلی، محمدجواد (1399)، «چشم‌اندازهای نظریه عقلانیت محدود در اقتصاد اسلامی»، فصلنامه علمی مطالعات اقتصاد اسلامی، 13 (26)، ص181−
    6. جابری، علی (1388)، «علم اقتصاد متعارف و خودگروی لذت‎گرایانه». معرفت اقتصادی، 1، ص163−
    7. جمالی، یعقوب و علی جابری (1400)، «بررسی مفهوم خودگرایی روان‌شناختی در نگرش علامه مصباح و تمایز آن با ادبیات اقتصادی»، معرفت اقتصاد اسلامی، 12 (24)، ص159−
    8. جوادی آملی، عبداللَّه (1375)، دین‏شناسی، سلسله بحث‏های فلسفه دین، قم: اسرا.
    9. چپرا، محمد عمر (1384)، اسلام و چالش اقتصادی، ترجمۀ سیدحسین میرمعزی، قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی.
    10. حسینی، سیدرضا (1379)، «نقدی بر دیدگاه سرمایه‌داری درباره انسان اقتصادی»، کتاب نقد، ش11، ص210−
    11. دادگر، یدالله، و مرتضی عزتی (1382)، «عقلانیت در اقتصاد اسلامی»، پژوهش‌های اقتصادی، 3(3 و 4)، ص1−
    12. داودی، پرویز، محمدجواد توکلی و محمدسعید پناهی بروجردی (1396)، «عقلانیت طیفی اسلامی در مقابل نظریه انتخاب عقلایی اقتصاد متعارف»، معرفت اقتصاد اسلامی، 9 (1)، ص67−
    13. دفتر همکاری حوزه و دانشگاه (1387)، مبانی اقتصاد اسلامی، تهران: سمت.
    14. رحمانی، محمود (1395)، «معرفت‌شناسی، عقلانیت و اقتصاد»، فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادقj، 11 و 12، ص29−
    15. رحیم پورازغدی، حسن (1387)، عقلانیت، تهران: انتشارات طرح فردا.
    16. سن، آمارتیا کومار (1377)، اخلاق و اقتصاد، ترجمه حسن فشارکی، تهران: شیرازه.
    17. سن، آمارتیا کومار (1387)، اندیشۀ عدالت، ترجمه وحید محمودی و هرمز همایون‌پور، تهران: کندوکاو.
    18. صدر، سیدمحمدباقر (1401)، فلسفتنا، تهران: دارالکتاب الاسلامی.
    19. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1362)، نهایه الحکمه، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
    20. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1417)، تفسیر المیزان، بیروت: مؤسسه الأعلمی للمطبوعات.
    21. عیسوی، محمود (1379)، «معرفت‎شناسی، عقلانیت و اقتصاد»، فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادقj، 11 و 12، ص9−
    22. فرانکنا، ویلیام کی. (1375)، فلسفه اخلاق، ترجمه هادی صادقی، تهران: انتشارات طه.
    23. لیتل، دانیل (1373)، تبیین در علوم اجتماعی، ترجمه عبدالکریم سروش، تهران: نشر نی.
    24. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران (1372)، تفسیر نمونه، قم: مدرسه امیرالمؤمنینj.
    25. میرمعزی، سیدحسین (1378)، نظام اقتصادی اسلام، تهران: مؤسسه فرهنگی اندیشه معاصر.
    26. هادوی‎نیا، علی‎اصغر و یدالله دادگر (1391)، «مطالعه تطبیقی عقلانیت اسلامی بارویکرد شناختی»، اقتصاد اسلامی، 12(47)، ص5−
    27. هولمز، رابرت ال. (1382)، مبانی فلسفه اخلاق، ترجمه مسعود علیا. تهران: ققنوس.
    28. Augier, M. & March, J. G., (2004), Models of a Man: Essays in Memory of Herbert A. Simon. Cambridge, Massachusetts, MIT Press.
    29. Campbell, T. D. & I. S. Ross, (1981), The Utilitarianism of Adam Smith's Policy Advice. Journal of the History of Ideas, 42 (1).
    30. Ellison, Glenn, (2006), Bounded Rationality in Industrial Organization. MIT & NBER, 1−
    31. Gigerenzer, G. & Selten, R., (2001), Bounded Rationality: The Adaptive Toolbox. Massachusetts, Cambridge, The MIT Press.
    32. Jones, R.D, (1998), Bounded Rationality and Public Policy: Herbert A.Simon and the Decisional Foundation of Collective Choice. Kluwer Academic Publishers, Policy Sciences, 35, 270−
    33. Peterson, E. & Wesley F., and George C. Davis, (1999), Consequences, Rights, and Virtues: Ethical Foundations for Applied Economics. American Journal of Agricultural Economics, 81(5), 1173−
    34. Pojman Luis p., (1999), Ethics, Discovering Right and Wrong, U. s. of America Paul Edwards, Encyclopedia of philosophy.
    35. Rubinstein, Ariel, (1998), Modeling Bounded Rationality. Cambridg, Massachusett, The MIT Press.
    36. Simon, H. A. (1972), Theories of Bounded Rationality. In C. B. McGuire, R. Radner, & (eds.), Decision and Organization (pp. 161−176). North−Holland Publishing Company.
    37. Simon, H.A., (1982), Bounded Rationality. The New Palgarve, 892−
    38. Simon, Herbert A., (1990), Variants of Human Behavior. Dept Psychol, Carnegie−Mellon University.
    39. Weber, m. (1985), the Protestant Ethic and the Spirit of Capitalism. (T. Parsons, Trans.) New York: Free Press.

Files

Share

How to cite

Statistics