A Historical−Institutional Review of the Obstacles to the Formation of Islamic Banking in Iran

Authors

1 Assistant Professor in Economics, Kharazmi University, Iran

2 Associate Professor in Economics, Kharazmi University, Iran

3 M.A in Economics, Kharazmi University, Iran

4 Undergraduate student, Islamic Azad university, Iran

Abstract

One of the economic goals of Iran's Islamic Revolution was to eliminate usury from the banking system and then realize Islamic banking. However, the pathology of the country's banking system indicates that more than four decades have passed since the approval of the usury-free banking law, the banking system of the Islamic Republic is facing many challenges in the implementation of Islamic contracts, especially the civil partnership contract, and there is still a long way to go for the realization of the goals of Islamic banking.

Considering that the banking system, as an important financial and monetary institution, has a fundamental and key role in the economic structure of any country, therefore, in this article an attempt was made for a historical and institutional analysis of the country's banking system and what structural and institutional barriers exist for the realization of Islamic banking in the country.

Therefore, two methods of content analysis and questionnaire have been used. The results shows that institutional-legal challenges with weight and importance of 39.90%, executive-supervisory challenges with 27.60%, managerial-educational challenges with 23.68%, and finally cultural challenges with 8.82% importance are effective in the path of realization of the objectives of Islamic banking. Also, in the section of solutions for the realization of Islamic banking, the necessity of reforms in the executive-supervisory field with a weight of 40.18%, institutional-legal reforms with a weight of 26.60%, strengthening of managerial-educational knowledge with a weight of 19.41%, and finally improving cultural issues with a weight of 13/81 will be the solution.

Keywords


  1. آقابابایی، رضا، و متوسلی، محمود (1385). آسیب‎شناسی نظام بانکی ایران از منظر نهادگرایی، تحقیقات اقتصادی، دوره 41، شماره 1، ص 54−
  2. اکبریان، رضا، و رفیعی، حمید (۱۳۸۶). بانکداری اسلامی: چالش‎های نظری−عملی و راهکارها. اقتصاد اسلامی، شماره 26، ص 97−
  3. امیری، هادی، و رئیس صفری، مجتبی (1384). بررسی کارایی بانک‎های تجاری در ایران و عوامل نهادی مؤثر بر آن. جستارهای اقتصادی، دوره 2، شماره 3، ص 97−
  4. پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، گزارش ساختاری بانکداری در کشورهای اسلامی، 1399.
  5. توتونچیان، ایرج (۱۳۷۹). پول و بانکداری اسلامی و مقایسه آن با نظام سرمایه‎داری. تهران: توانگران.
  6. توکلی، محمدجواد، کاظمی، مصطفی، و حیدری، علمداد (1400). تحلیل نهادی بانکداری بدون ربا با استفاده از مدل چهارسطحی ویلیامسون. همایش تحقیقات میانرشتهای در مدیریت و علومانسانی. تهران: پژوهشکده پولی و بانکی، بانک مرکزی ایران.
  7. جعفری سرشت، داود و دالوندی، حدیث (۱۳۹۷). عمده‎ترین چالش‎ها و مشکلات حال حاضر بانکداری اسلامی در ایران. سومین همایش بینالمللی مدیریت،حسابداری، اقتصاد و علوم اجتماعی، همدان.
  8. خاکی، غلامرضا (1387)، روش تحقیق با رویکرد پایان‎نامه‎نویسی، نشر فوژان.
  9. خاوری، محمودرضا (۱۳۹۰). تحولات پیش روی نظام بانکداری کشور، پیش به‎سوی بانکداری اسلامی. ویژهنامه بانکداری اسلامی، شماره 13، ص 1−
  10. دادگر، یدالله (۱۳۸۴). ظرفیت‎ها و چالش‎های اجرای اقتصاد اسلامی. بررسی اقتصادی، دوره 1، شماره 3، ص 6−
  11. رجایی، لطف آبادی (۱۳۹۳)، بررسی بانکداری اسلامی و فرصت‎ها و چالش‌های فراروی آن، کنفرانس اقتصاد توانمندسازی اصلاح رفتارهای اقتصادی.
  12. رضوی، مهدی (۱۳۹۵). بانکداری اسلامی در ایران: تاریخچه، عملکرد و برنامه‎ریزی. تهران: موسسه عالی آموزش بانکداری در ایران.
  13. رضوی، مهدی و سعیدی، عبداله (1395). مدل‎سازی موانع اجرای بانکداری اسلامی در ایران. کنفرانس بینالمللی پژوهشهای کاربردی در مدیریت و حسابداری.
  14. رضوی، مهدی، و سعیدی، عبدالله (۱۳۹۵). مدل‎سازی موانع اجرای بانکداری اسلامی در ایران. چهارمین کنفرانس بینالمللی پژوهشهای کاربردی در مدیریت و حسابداری، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
  15. سبحانی، حسن (۱۳۷۴). ارزیابی و تحلیل عملیات بانکی بدون ربا در نظام بانکی ایران. دانش و توسعه، شماره 3، صص 78−
  16. سبزیخانی، شهرام (1402). بررسی موانع اجرای موفق بانکداری اسلامی در ایران. دومین کنفرانس بینالمللی مدیریت، بازرگانی، اقتصاد و حسابداری.
  17. سمیعی، یاسر، (1396)، مسئولیت بانک‎ها در عقود مشارکتی، نشریه اقتصاد و بانکداری اسلامی، شماره ۶ (۲۱)، صص ۱۳۵−۱۵۶.
  18. شاکری، عباس، مروی، رمضانعلی، و ذوالفقاری، امیراحمد (1397). پرکردن شکاف نظر و عمل در بانکداری اسلامی: ارائه مدلی جهت اجرای بهتر قرارداد مشارکت. راهبرد اقتصادی، دوره 3، شماره 27)، صص 95−
  19. صدر، سید محمدباقر (1388). بانک بدون ربا. ناشر فرهنگ سبز.
  20. صدیقی، محمد نجات‎الله (1389). ربا، بهره بانکی و حکمت تحریم آن در قرآن. ترجمه حسین میسمی. تهران: دانشگاه امام صادق.
  21. ضیاءالدین احمد (1989)، مسیر بانکداری اسلامی. ج۱. نشر بانکی ایران.
  22. طالبی، محمد و کیانی، حسین (۱۳۹۱). ریشه‎یابی چالش‎های استفاده از عقود مشارکتی در نظام بانکداری جمهوری اسلامی ایران. تحقیقات مالی اسلامی، 1(2)، ۳۷−۵۵.
  23. عباس‎زاده، حسن (۱۳۹۱). رویکرد تحلیلی بر چالش‎های بانکداری اسلامی در نظام بانکی کشور. نشر نورعلم.
  24. عبداللهی، محسن، و موسویان، سیدعباس (۱۳۹۲). تبیین آسیب‎های اجرای عقود بانکی در کشور، رهیافتی برای تحقق اقتصاد مقاومتی. بهبود مدیریت، دوره 2 شماره 2، صص 115−
  25. علیزاده حتکنی، حسین (۱۳۹۷). بانکداری اسلامی و چالش‎های پیش روی توسعه آن. پنجمین کنفرانس ملی پژوهشهای کاربردی در مدیریت و حسابداری. تهران، انجمن مدیریت ایران.
  26. عیوضلو، حسین، (1387). ابزارهای نوین در نظام بانکداری اسلامی: چالش‎ها و موانع. روزنامه صبح ایران، شماره ۵۸۸۳.
  27. فراهانی فرد، سعید (1383). چالش‎های بانکداری اسلامی. اقتصاد اسلامی، دوره 3، شماره 7، صص 16−
  28. فرجی، علیرضا (1380). بانکداری اسلامی, مشکلات و فرصت‎های پیش رو. پگاه حوزه، دوره 3، شماره 8، صص 213−
  29. کاملی، محمدجواد، حسینی علایی، مرتضی، (1396)، بررسی موانع و چالش های نظری و عملی بانکداری اسلامی، سومین کنفرانس بین المللی مدیریت و مهندسی صنایع.
  30. کلهری، سعید (۱۳۹۱). بررسی موانع رشد بانکداری اسلامی در ایران. پایان‎نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی.
  31. مجتهد، احمد، و حسن‎زاده، علـی(1384). پـول و بانکداری و نهادهای مالی. ناشر: پژوهشکده پولی و بانکی.
  32. محمدی، حسین (1394). بررسی مشکلات بانکداری اسلامی و راه‎های آن در ایران. اولین کنفرانس ملی اقتصاد، حسابداری و امور بانکی، بندر آستارا، موسسه آموزش عالی شهریار آستارا.
  33. مطلب‎پور یگانه، سالومه (1396).چالش‎های حقوقی ناشی از اجرای قوانین بانکداری بدون ربا. پایان‎نامه کارشناسی‎ارشد، دانشگاه آزاد واحد نراق.
  34. مطهری، مرتضی، (1372). مسئله ربا به ضمیمه بیمه. تهران: صدرا.
  35. موسویان، سیدعباس (۱۳۷۸). بانکداری اسلامی. تهران: مؤسسه تحقیقات پولی و بانکی.
  36. موسویان، سیدعباس (1384). بانکداری بدون ربا از دیدگاه شهید صدر. اقتصاد اسلامی، دوره 2، شماره 6، صص 56−
  37. موسویان، سیدعباس (1391). نقد دیدگاه‎های معاصر درباره ربا. مجله کتاب نقد، دوره 2، شماره 5، صص 125−
  38. موسویان، سیدعباس و میثمی، حسین (۱۳۹۷). بانکداری اسلامی (۱): مبانی نظری −تجارب علمی. تهران: پژوهشکده پولی و بانکی.
  39. مؤمنی‎راد، اکبر، علی‎آبادی، خدیجه، فردانش، هاشم، و مزینی، ناصر (۱۳۹۲). تحلیل محتوای کیفی در آیین پژوهش: ماهیت، مراحل و اعتبار نتایج. فصلنامه اندازهگیری تربیتی، دوره 2، شماره 1، صص 13−
  40. میثمی، حسین و موسویان، سیدعباس (1398). بانکداری اسلامی 1. تهران: پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
  41. میرجلیلی، سیدحسین(1372). روند تکوین و تحول بانکداری بدون ربا در جمهوری اسلامی. مجله روند بهار، دوره 2، شماره 12، صص 72−
  42. میسمی، حسین، قلیچ، وهاب، (1390)، آسیب‎ ‎شناسی اجرای بانکداری اسلامی در کشور: دلالت‎هایی برای تحول نظام بانکی، فصلنامه تازه های اقتصاد، شماره 132، ص 1−
  43. نوربخش، محسن (۱۳۸۰). بانکداری سلامی و نظام بانکی. تازههای اقتصاد، شماره 55، صص 10−
  44. هادوی تهرانی، مهدی (1378). مکتب و نظام اقتصادی اسلام. ناشر موسسه فرهنگی.
  45. هدایتی، سیدعلی‎اصغر (۱۳۸۶). الگوی جدید بانکداری اسلامی در بوته نقد. ماهنامه بانک و اقتصاد، شماره 82، صص 10−
  46. Aljifri, K, (2000), Risk sharing vs risk shifting: a comparative study of Islamic banks, Journal of Islamic Accounting and Business Research. 12, 8, pp. 1105−
  47. Al−Suwailem, S, (1997), Economics of Riba al−fadl: Towards a Unified Analytical Model for Different Types of Riba اقتصادیات ربا الفضل نحو نموذج تحلیلی موحد لأنواع الربا, Journal of King Abdulaziz University−Islamic Economics.
  48. fahim (2008). issues in the international financial crisis from an Islamic perspective. Journal of Business and Management Review 1(9):124−134.
  49. fahim (2017). Investment Decision Making, Time Value of Money and Discounting in an Islamic Economy. Journal of King Abdulaziz University: Islamic Economics, 30(1), pp 45−67.