برون رفت از چالش‌ مدیریت در صندوق مشترک سرمایه‌گذاری وقف از منظر حاکمیت شرکتی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

چکیده

یکی از مهم‌ترین تحولات هزاره سوم در جهان کسب و کار را باید در ارتقای جایگاه هیأت مدیره و بازاندیشی در نقش‌ها، مسئولیت‎‌ها و وظایف امروزی آنها مشاهده کرد. حاکمیت شرکتی شامل معیارهایی است که می‌تواند با افزایش عدم تمرکز در کنترل شرکت‌ها، از قدرت مدیران در پیگیری منافع شخصی بکاهد و باعث بهبود عملکرد شرکت‌ها شود. صندوق‌های مشترک سرمایه‌گذاری وقف، همچون سایر شرکت‌ها، به‌رغم همه فرصت‌هایی که در اختیار قرار می‌دهند از چالش‌های مختلفی نیز رنج می‌برند. یکی از این چالش‌ها ناکارآمدی مدیریت در صندوق‌های وقفی است که منجر به کژمنشی مدیران می‌شود. در این مقاله به منظور رفع این چالش از مباحث مربوط به حاکمیت شرکتی کمک گرفته شده است. از منظر حاکمیت شرکتی، برای ارتقای جایگاه صندوق‌های وقفی باید عملکرد مدیران را بهبود بخشید. بدین منظور می‌توان از یک بسته سیاستی شامل شفافیت، نظارت، اخلاق و مدیریت انگیزه‌ها بهره جست. بنابراین افزون‌بر تحریک انگیزه‌های معنوی و خیرخواهانه می‌توان با به‌کارگیری شفافیت و نظارت مناسب و با بهره‌مندی از سیاست‌های تشویقی و تنبیهی، تا حد مطلوبی از چالش‌های مربوط به مدیریت کاست. این مقاله با روش کتابخانه‌ای و به منظور تقویت جایگاه مدیریت در صندوق‌های وقفی جهت نهادینه کردن فرهنگ وقف و گسترش منابع وقفی تدوین شده است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. الاسرج، حسین عبدالمطلب (2012م)، «دور الصنادیق الوقفیه فی التنمیه»، مجله بحوث الاسلامیه و اجتماعیه متقدمه، جلد 2.
  2. بیومی غانم، ابراهیم (1386)، ندوه نظام الوقف والمجتمع المدنی فی الوطن العربی، ترجمه صادق عبادی، قم: اسوه.
  3. توکلی، محمد‌جواد (1393)، «بررسی تطبیقی نظریه‌ها و مدل‌ها رفتار عام‌المنفعه در اقتصاد متعارف و اسلامی»، جستارهای اقتصادی ایران، ش22، ص67−93.
  4. حساس یگانه، یحیی و رافیک باغومیان (1384)، «حاکمیت شرکتی و کیفیت گزارشگری مالی»، فصلنامه حسابدار رسمی، شماره ویژه: 42، ص45−86.
  5. حساس یگانه، یحیی و دیگران (1388)، «رابطه بین کیفیت حاکمیت شرکتی و عملکرد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران»،فصلنامه علوم مدیریت ایران، سال چهارم، ش13.
  6. ‌حساس یگانه‌، یحیی و مرتضی معیری (1387)، «حاکمیت شرکتی، حسابرسی و کمیته حسابرسی»،حسابدار، ش200، 10، ص57−66.
  7. 7.       ‌حساس یگانه‌، یحیی و نرگس یزدانیان (1386)، «تأثیر حاکمیت شرکتی بر کاهش مدیریت سود»، مطالعات تجربی حسابداری مالی، ش17، 22، ص151−172.
  8. خدمتی، ابوطالب (1377)، «نظارت و بازرسی در اسلام»، معرفت، ش27، ص10.
  9. خلیل بن احمد، (١۴٠٩) ،‌العین، ج‌3، قم: موسسه دار‌الهجره.
  10. ریاحی سامانی، نادر (1383)، چگونه وقف کنیم، مشهد: مهبان.
  11. رجبی، محمود (1379)، انسان‌شناسی، قم: موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی‌e.
  12. زه تابیان، مصطفی (بی‌تا)، گزارش شناخت صندوق‌های وقفی (پلی کپی)، تهیه شده برای سازمان بورس و اوراق بهادار.
  13. سالاران، الهه (1387)، امکان‌سنجی تشکیل صندوق‌های وقفی در ایران و آثار اقتصادی آن، پایان‌نامه ارشد، قم: دانشگاه مفید.
  14. سیدعلی‌پور‌، سیدخلیل (پاییز 1383)، «نقش تشویق و تنبیه در مدیریت اسلامی»، پژوهشگر، ش 1، ص‌94‌−‌106.
  15. عبادی، صادق (1388)، «شیوه‌های جدید بهره وری و سرمایه‌گذاری اموال وقف»، وقف میراث جاویدان، ش‌65، ص‌14−31.
  16. عبداللطیف مشهور، نعمت (1389)، «بررسی مؤسسات وقفی در برخی از کشورهای غیراسلامی و استفاده از تجربیات آنها»، وقف میراث جاویدان، ش70، ص165−202.
  17. عبده تبریزی، حسین و سیدمحمدمهدی هاشمی‌نسب (1379)، «وقف و تشکیل سرمایه در بازار مالی ایران»،وقف میراث جاویدان، ش31 و 32، 3، ص80−82.
  18. عبده تبریزی، حسین (1383)، «سیاست‌های مالی در سازمان‌های وقفی و خیریه جهان»، وقف میراث جاویدان، ش45، 15، ص34−48.
  19. ــــــــ (1384)، «نهاد مالی صندوق‌های وقفی در جهان و اصول اسلامی فعالیت آن در ایران»، دوفصلنامه دین و ارتباطات، ش25، 32، ص37−68.
  20. عسگری، قاسم (1390)، جایگاه وقف در فرایند توسعۀ اقتصادی جمهوری اسلامی ایران، پایان‌نامه ارشد، قم: مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینیe.
  21. عیسوی محمود؛ رضا طالبلو و مصطفی کاظمی(1393)، «طراحی مدل پیشنهادی صندوق مشترک سرمایه‌گذاری وقف در اقتصاد ایران»، جستارهای اقتصادی، ش‌21، ص‌75−96.
  22. القحف، منذر (1427ق‌/‌2006م)، الوقف الإسلامی، تطوره، إدارته، تنمیته، بیروت: دارالفکر المعاصر.
  23. کاظمی، مصطفی و همکاران (1391)، «صداقت در مقایسه با شفافیت»، معرفت اخلاقی، سال سوم، ش2، ص89−115.
  24. منور اقبال، سلمان سید‌علی و مولجوان دادنگ (1390)، پیشرفت‌های اقتصادی و مالی اسلامی، ترجمه حامد تاجمیر و حمزه مظفری ریاحی، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادقg.
  25. مجتهد، احمد و علی حسن‌زاده (1384)، پول و بانکداری و نهادهای مالی، تهران: پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
  26. مطهری، مرتضی(1385)، مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی(انسان در قرآن)، تهران: صدرا.
  27. مؤمنی، مصطفی (1373)، «بنیادهای وقفی در آلمان فدرال (لزوم تأسیس بنیادهای وقفی هماهنگ با مقتضیات زمان)»، وقف میراث جاویدان، ش8، 10، ص94−103.
  28. میدری، احمد و مسعود حجاریان (1383)، «راهکارهای پیاده‌سازی اصول حاکمیت شرکتی در ایران»، ارائه شده در سمینار بازار سرمایه موتور محرک اقتصادی ایران، تهران.
  29. نظرپور، محمدنقی و محبوبه ابراهیمی (1388)، «طراحی صندوق سرمایه‌گذاری مشترک اسلامی در بازار سرمایه»، اقتصاد اسلامی، ش33، 32، ص63−94.
    1. Bajeux Besnainou Isabelle; Kurtay Ogunc (August 2006), “Spending rules for endowment funds”, Review of Quantitative Finance and Accounting, Vol.2, No.3, PP. 93-107.
    2. Berle, A. and Means, G. (1932), The modern  orporation and private property,  Macmillan New York.
    3. Borgonovi, Francesca; Michael O'Hare, (February 2004), “The Impact of the National Endowment for the Arts in the United States: Institutional and Sectoral Effects on Private Funding”, Journal of Cultural Economics, Vol.1, No3, PP 21-36.
    4. Boris, Elizabet (2008), Philanthropic Foundation in the united states, Council On Foundation Carl O'Sullivan, Funds Guide - UCITS and Non UCITS Funds in Ireland, Asset Management and Investment Fund.
    5. Siswantoro Dodik, (2007), “The Effectiveness of Waqf Fund Raising through Mutual Fund in Indonesia”, paper presented at the Singapore International Waqf Conference, vol.3, No.1, PP.12-31.
    6. Shleifer, Andrei & Robert, Vishny ( 1997), “the Limits of Arbitrage”, Journal of Finance, 52, pp. 35-55.
    7. Drobetz, W., Schillhofer; A., Zimmermann, H., (2004), “Corporate governance and expected stock returns: evidence from Germany” European Financial Management, 10.
    8. Helen Monroe, (2002), Community Foundation Asset Development, Endowment Development Institute, LLC.
    9. Tirole‌, Jean (2006), “The Theory of Corporate Finance” ,Review by: David, P.45
    10. Jensen, M.C. and Meckling, W. (1976), “The theory of the firm: Managerial Behavior, Agency Costs and Ownership Structure”, Journal of Financial Economics, Vol.3, No.4, PP.36-50.
    11. Keasey, K., Thompson, S. and Wright, M. (2005), corporate governance, John Wiley & Sons Inc.
    12. The Theory of Corporate Finance by Tirole (Jean)Review by: David Webb; Stable URL: http://www.jstor.org/stable/4121932
  30. Web, Stable URL: http://www.jstor.org/stable/4121932
  31. http://www.magiran.com/npview.asp?ID= 2207385.
  32. http://www.rasekhoon.net/article/show-aspx 59327.
  33. http://www.magiran.com/npview.asp?ID=2207385
  34. http://www.donya-e-eqtesad.com/news/837035
جستارهای اقتصادی با رویکرد اسلامی
دوره 14، شماره 27
فروردین 1396
صفحه 131-152

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار