تحلیل اقتصادی تصمیم‎گیری و ارزش‌های انسانی و اسلامی در انتخاب همسر

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اقتصاد، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

2 دانشیار اقتصاد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

3 دانشیار اقتصاد دانشگاه قم

چکیده

گری بکر به‌عنوان مبدع علم اقتصاد خانواده بر آن است که انسان‌ها در همه رفتارهایشان براساس دسته‎ای از ترجیحات پایدار و مقدار بهینه‎ای از اطلاعات، مطلوبیتشان را حداکثر می‎کنند. اگر نشان داده شود افراد در حیطه‎هایی از زندگی خود براساس حداکثرسازی مطلوبیت رفتار نمی‎کنند، کارآمدی رویکرد اقتصادی در تحلیل آنها مورد تردید قرار می‎گیرد. این نوشتار نظریه‎های تصمیم‎گیری را معرفی و تناسب هریک از آنها را در مورد انتخاب‌های خانوادگی با توجه به ویژگی‌های خاص آن بررسی می‎کند.
این پژوهش در تبیین چگونگی تأثیرگذاری ارزش‌های انسانی و اسلامی بر تصمیم‎گیری‌های خانوادگی از شیوه تحلیلی‎−‎توصیفی استفاده می‎کند و برای شناخت حیطه رفتار حداکثرسازانه در انتخاب همسر از تحلیل مضمون آیات و روایات و تطبیق آن با استنباط‌های مشهور فقهای شیعه استفاده می‎کند و نتیجه می‎گیرد رفتارهایی که مشمول احکام واجب یا حرام است، در حیطه رفتار زمینه‎ای و خارج از دامنه کاربرد رویکرد اقتصادی است؛ رفتارهایی که مشمول احکام مستحب یا مکروه است هم می‎تواند زمینه‎ای و هم می‎تواند بهینه‎سازانه باشد و رویکرد اقتصادی در تحلیل آنها تا حدی کاربردپذیر است و رفتارهایی که مشمول احکام یادشده نیست در حیطه رفتار عقلایی است و انتظار می‎رود رویکرد اقتصادی در تحلیل آنها به خوبی کاربردپذیر باشد.

کلیدواژه‌ها


  1. اقدس‌طینت، جواد؛ علی‌رضا پورفرج و زهرا کریمی موغاری (۱۳۹۸)، «ماهیت ترکیبی تصمیم‎گیری: «بهینه‎سازی» و «تصمیم‎گیری نهادی»»، جستارهای اقتصادی ایران، 16(32)، ص121−
  2. ‏‫الوانی، سیدمهدی (۱۴۰۰)، «معیارهای تصمیم گیری اخلاقی انسانی مدیران در شرایط پیچیدگی محیطی مطالعه موردی، سازمان تأمین اجتماعی»، پژوهش‌های اخلاقی، 12(1)، ص259−
  3. ‏‫رحیمی، مهدی و بهرام جوکار (۱۳۹۴)، «پیش‎بینی تصمیم‎گیری تحلیلی توسط هیجان شادی و ابعاد سبک‌های شناختی با واسطه‎گری تمایلات فراشناختی»، شناخت اجتماعی، 4(1)، ص7-27.
  4. ‏‫سندل، مایکل (۱۳۹۹)، آنچه با پول نمیتوان خرید: مرزهای اخلاقی بازار، ترجمه حسن افشار تهران: نشر مرکز.
  5. ‏‫صاحب الجواهر، محمد حسن‎؛ عباس قوچانى، و على آخوندى (۱۴۰۴)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام (ج ۱−43). بیروت−لبنان‎: دار إحیاء التراث العربی‎.
  6. ‏‫مارچ، جیمز (۱۳۹۶)، درآمدی بر علم تصمیمگیری: تصمیمگیری چگونه رخ میدهد، ترجمه ابراهیم افشار، (ج ۱−1). تهران: نشر نی.
  7. Becker, Gary S, (1976), The Economic Approach to Human Behavior, University of Chicago Press.
  8. Bryant, W. Keith; & Zick, Cathleen D, (2006), The Economic Organization of the Household (Second Edition), USA: Cambridge University Press.
  9. Diniz, João Pinto, (2016), Intuition and Data in Decision Making: How does ncertainty affect the Decision Making Process?, School of Economics and Management of University of Porto.
  10. Goodwin, Neva; Harris, Jonathan M; Nelson, Julie A; Joshi Rajkarnikar, Pratistha; Roach, Brian; & Torras, Mariano, (2019), Microeconomics in Context (Fourth). Routledge.
  11. Inbar, Yoel; Cone, Jeremy; & Gilovich, Thomas, (2010), "People’s Intuitions About Intuitive Insight and Intuitive Choice", Journal of Personality and Social Psychology, 99(2), 232–247.
  12. Ju, Bai; Junwen, Feng; & Chenglin, Miao, (2007), "INTUITIVE DECISION THEORY ANALYSIS AND THE EVALUATION  MODEL", Management Science and Engineering, 1(2), 63−
  13. Kahneman, Daniel, (2012), Thinking, Fast and Slow. Farrar, Straus and Giroux.
  14. Radin, Margaret Jane; & Sunder, Madhavi, (2004), The Subject and Object of Commodification. UNIVERSITY OF CALIFORNIA DAVIS, SCHOOL OF LAW.
  15. Turpin, Marita; & Marais, Mario, (2004), Decision-making: Theory and practice. ORiON, 20. https://doi.org/10.5784/20-2-12.
  16. White, James M, (2005), Advancing Family Theories. SAGE.