تحلیل تأثیر تحول فناورانه بر اثربخشی تحریم‌‎های اقتصادی علیه ایران؛ مطالعه موردی صنعت تجهیزات پزشکی استان اصفهان

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، اقتصاد اسلامی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانشیار، گروه اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 استادیار، اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

تحریم‎ها ابزاری برای تأمین منافع سیاست خارجی یک کشور محسوب می‎شود. اقتصاد ایران از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون با مسئله تحریم‎ها روبه‌رو بوده و همواره آثار سوء و هزینه‎های بالای تحریم را تحمل کرده است. یکی از مواردی که می‎تواند در مقابله با تحریم‎ها و رفع آثار منفی آن مؤثر واقع شود، مقوله دانش و فناوری است. این پژوهش با این هدف انجام شده است که تحول فناورانه، به‌عنوان یکی از مفاهیم مهم پیشرفت علم و فناوری در اقتصاد، به شکست تحریم اقتصادی ایران منجر می‎شود. در این مقاله، تحول فناورانه در شرایط تحریم‎های ده سال اخیر (1390−1400) با استفاده از روش داده‌بنیاد[1] در حوزه صنعت تجهیزات پزشکی استان اصفهان تحلیل شده است. در این پژوهش براساس ضابطه اشباع نظری، اطلاعات هشت بنگاه از مجموعه صنعت تجهیزات پزشکی استان اصفهان به دست آمده و تحلیل شده است. نتایج نشان می‌دهد تحول فناورانه برخلاف انتظار، آثاری خلاف آثار تحریم داشته است و به افزایش مقدار فروش محصول داخلی، جایگزینی محصول داخلی به‌جای خارجی در کشور، افزایش صادرات محصول، کاهش قیمت محصول نسبت به مشابه خارجی، افزایش تولید محصولات تحریمی و پیشرفت فناوری منجر شده است. ازاین‌رو نتایج یادشده آثار تحریم‎های اقتصادی در صنعت تجهیزات پزشکی استان اصفهان را خنثی کرده و شکست داده است. دیگر نتیجه حاصل از پژوهش آن است که تحول فناورانه در صنعت تجهیزات پزشکی استان اصفهان، مزیت نسبی ایجاد کرده است.
 
[1]. Grounded theory

کلیدواژه‌ها


  1. ابهری، بهروز، آل‌عمران، رویا، و آقاجانی، حبیب (1398). اثر تحریم‎ها بر سلامت کشور ایران با استفاده از داده‌های استانی و روش پانل فضایی 1388− نشریه مدیریت سلام، 1، 85−73.
  2. امامقلی پورسفیددشتی، سارا (1393). اثرات تحریم اقتصادی بر بخش بهداشت و درمان با تأکید بر ایران. دومین کنفرانس بین‌المللی اقتصاد در شرایط تحریم، بابلسر: شرکت پژوهشی طرود شمال.
  3. باغبان، مهدی، و قربی، سیده سمیه (1400). دادهبنیاد، نگاه‎ها و چالش‎های اجرای آن. پژوهش‎های پیشرفت و تعالی، ۴(۳)، 1 −
  4. بهادری، علی (1397). پژوهش کیفی داده بنیاد و اهمیت، مراحل و شیوه اجرای آن در کارورزی دانشگاه فرهنگیان. دو فصلنامه راهبردهای نوین تربیت معلمان، 4(5)، 18−
  5. رنانی، محسن (1398). اقتصاد سیاسی مناقشه اتمی ایران (درآمدی بر عبور تمدن‎ها). چاپ اول، اصفهان: انتشارات نور علم.
  6. رهبر، فرهاد، سیف، اله‌مراد، دهقان، نبی‌اله، فرج‌الله‌زاده، محمد، و آل اسحاق، یحیی (1396). الگوی پارادایمی مقابله با تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران بر اساس گفتمان امام و رهبری»، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی، 1(4)، 7−
  7. طغیانی، مهدی، و درخشان، مرتضی (1393). تحلیل عوامل تأثیرگذاری تحریم‎های اقتصادی بر ایران و راهکارهای مقابله با آن. فصلنامه راهبرد، 23(73)، 115−
  8. عابدی، اکرم (1395(. مروری بر صنعت دارو و تجهیزات پزشکی. معاونت بررسی‎های اقتصادی اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی تهران.
  9. عاملی، سعیدرضا، و محسنی آهویی، ابراهیم (2018). فقدان مشروعیت قانونی−بین‌المللی تحریم و نقض حقوق بشر. مؤسسه اسلامی حقوق بشر، 31 ، 33−
  10. میرعمادی، طاهره (1390). چارچوبی برای ارزیابی راهبردهای مقابله با تحریم از منظر نظام ملی نوآوری. فصلنامه علمی−پژوهشی سیاست علم و فناوری، 3(4)، 83−
  11. نفیو، ریچارد (2017)، هنر تحریم‌ها، نگاهی از درون میدان، ترجمه شده گروه مترجمان، ویرایش دو، به سفارش مرکز پژوهش‎های مجلس 1397، 38−
  12. Barro, R J., Sala−i−Martin, X. (2003). Economic growth. (second edition), The MIT Press Cambridge Massachusetts London .England.
  13. Kokabisaghi, F. (2018). Assessment of the Effects of Economic Sanctions on Iranians Right to Health by Using Human Rights Impact Assessment Tool: A Systematic Review. IJHPM. 7(5), 374−393
  14. Rip, A., Kemp, R. P. M., & Kemp, R. (1998). Technological change. In S. Rayner, & E. L. Malone (Eds.). Human choice and climate change. Vol. II, Resources and Technology. Columbus. Ohio: Battelle Press.
  15. Solow, R. M. (1957). Technical Change and the Aggregate Production Function. The Review of Economics and Statistics. 39(3), 312−320.
  16. Strauss, A. & Corbin, J. M. (1997). Grounded Theory in Practice. London: Sage Publication.

www.fitchratings.com