تحلیل اهمیت عملکرد تخصیص اعتبارات خرد روستایی در کشور در گام اول انقلاب اسلامی مبتنی بر ایجاد اشتغال پایدار

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو دکتری، اقتصاد مالی اسلامی، دانشگاه امام صادق (علیه السلام)، تهران، ایران

2 دانشجو دکتری، اقتصاد نفت و گاز، دانشگاه امام صادق (علیه السلام)، تهران، ایران

3 دانشجو دکتری، اقتصاد بین الملل، دانشگاه امام صادق (علیه السلام)، تهران، ایران

چکیده

اشتغال پایدار از مهم‎ترین موضوعات اقتصادی هر کشور است که یکی از راهبرد‎های موردتوجه اندیشمندان و سیاست‎گذاران در این حوزه پرداخت تسهیلات خرد جهت ایجاد اشتغال است. در این پژوهش با استفاده از روش مطالعات اسنادی، مصاحبه و تحلیل اهمیت−عملکرد، ابتدا موانع موجود در تخصیص تسهیلات خرد در کشور در گام اول انقلاب اسلامی پس‌از انجام سی مصاحبه با مسئولان، فعالان و متخصصان حوزه اشتغال‎زایی احصاء شده و در گام بعد، پس از تکمیل پرسش‎نامه‎ها توسط هفتاد تن از خبرگان علمی و اجرایی کشور، میزان اهمیت عملکرد مؤلفه‎های نوزده‎گانه عوامل تأثیرگذار بر پرداخت تسهیلات خرد در کشور ارزیابی شد. براساس یافته‎های پژوهش مؤلفه‎ها در چهار گروه ادامه راهبرد، محل تمرکز، اتلاف منابع، محل خنثی تقسیم‎بندی‎شده که از این نوزده مؤلفه هفت مؤلفه ماهیت ادامه راهبرد، ده مؤلفه ماهیت محل تمرکز، یک مؤلفه ماهیت اتلاف منابع و یک مؤلفه نیز ماهیت خنثی داشته‎اند. افزون‌براین، نتایج نشان می‎دهد پراولویت‎ترین موانعی که باید در جهت بهبود و افزایش کارایی فرایند تخصیص تسهیلات اشتغال‎زایی، توسط سیاست‎گذاران و مسئولان اجرایی رفع شوند عبارت‌اند از: 1. عدم‌توجه به زنجیره ارزش در شغل‎های جدید؛ 2. معضل سخت‎گیری در گرفتن وثایق و تضامین؛ 3. فقدان قراردادهای متناسب با رسته‎های شغلی.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. ابراهیمی، ‎سجاد و مسعود باغستانی (1390)، «مقایسه بانک تجاری و نهاد قرض‎الحسنه در حوزه تأمین مالی خرد»، مجله اقتصادی، 124 (11)، ص73−
  2. احمدیان، ‎مریم (1395)، «الگوی تأمین مالی بنگاه‌های کوچک و متوسط، تأمین مالی خرد: تجربه جهانی و وضعیت ایران». گزارش‌های کارشناسی (مرکز پژوهش‎های مجلس شورای اسلامی)، 76 (24)، ص145−
  3. افقهی، سیدمحمد (1401)، نگاشت نهادی تأمین مالی خرد در جمهوری اسلامی ایران، تهران: دانشگاه امام صادقj.
  4. امیری، ‎هادی؛ احمد گوگرد‎چیان، غلامحسین کیانی و امیر علیزاده (1393)، «کارایی تطبیقی تعاونی‌های کشاورزی در بخش تأمین نهاده با رویکرد اقتصاد هزینه مبادله (مطالعه موردی: استان خراسان جنوبی)» جستارهای اقتصادی، 21(11)، ص9−
  5. باقری، ‎مهرداد و بهاءالدین نجفی (1383)، «بررسی عوامل مؤثر بر بازپرداخت اعتبارات کشاورزی (مطالعه موردی استان فارس)»، پژوهش‎های اقتصادی ایران، 19(6)، ص97−
  6. بهمن‎پور، ‎حمید (1393)، «اعتبارات خرد راهبردی در کاهش فقر»، مجموعه مقالات دانشگاه علامه طباطبایی، 302(0)، ص1−
  7. ثانی‎حیدری، ‎علیرضا؛ محمود دانشور‎کاخکی، ناصر شاهنوشی‎فروشانی و محمود صبوحی‎صابونی (1398)، «نقش اعتبارات خرد در توسعۀ پایدار روستایی: مطالعۀ موردی روستاهای تربت جام»، روستا و توسعه، 87(22)، ص125−
  8. جلالی، رضا؛ عادل آذر و فرزانه خسروانی (1395)، تحقیق در عملیات نرم (رویکرد ساختاردهی مسئله) (2 ویرایش)، تهران: سازمان مدیریت صنعتی.
  9. چراغی، ‎حجت‎اله؛ اسداله چراغی و نصراله پورافکاری (1393)، «بررسی تأثیر وام‌های خوداشتغالی بر اشتغال پایدار مددجویان کمیته امداد امام خمینیe شهرستان آبدانان»، توسعه اجتماعی، 34(9)، ص203−
  10. حبیب‌اله پورزرشکی، مصطفی و میثم خسروی (1400)، بررسی مصوبات کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال 1401 کل کشور تبصره 16 −تسهیلات تکلیفی.

 

  1. حسینی، ‎سید‎مهدی و کریم‎ نادری‎مهدیی (1400)، «شناسایی مؤلفه‎های کلیدی بر اثربخشی تسهیلات اشتغال پایدار روستایی در روستاهای شهرستان همدان با رویکرد آینده‎نگاری»، پژوهش‎های روستایی، 46(12)، ص235−
  2. رجب‎زاده‎مغانی، ‎ناهید؛ محمدرضا لطفعلی‎پور، احمد سیفی و مصطفی رزمخواه (1396)، «مطالعه عوامل اثرگذار بر ریسک اعتباری مشتریان بانکی با استفاده از مدل‎های ناپارامتریک و شبه پارامتریک تحلیل بقا»، اقتصاد پولی، مالی، 13(24)، ص88−
  3. رحمانی‎فضلی، ‎عبدالرضا و یونس کاویانی (1388)، «ارزیابی عملکرد بانک کشاورزی در واگذاری اعتبارات خرد روستایی»، تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 14(8)، ص125−
  4. رحیمی، عباس (1380)، «مروری بر ویژگی‌های اعتبارات خُرد»، مجموعه مقالات اعتبارات خُرد و زنـان روسـتایی، جلد دوم.
  5. رضوانی، ‎محمد‎رضا؛ علی‌رضا دربان‎آستانه و حسن احمدآبادی (1394)، «تحلیل اثرات اعتبارات خرد بر پایداری اقتصاد روستایی؛ (مورد مطالعاتی: اعتبارات صندوق کارآفرینی امید در شهرستان نیشابور)»، جغرافیا و توسعه ناحیه‎ای، 24(13)، ص209−
  6. رکن‎الدین‎افتخاری، ‎عبدالرضا و جمشید عینالی (1384)، «ارزیابی اعتبارات خرد بانک کشاورزی در توسعه اقتصادی روستایی: مطالعه موردی روستاهای حوزه آبریز رودخانه خرارود (شهرستان خدابنده)»، پژوهشنامه بازرگانی، 34(9)، ص179−
  7. رکن‎الدین‎افتخاری، ‎عبدالرضا؛ جمشید عینالی و حمدالله سجاسی‎قیداری (1385)، «ارزیابی آثار اعتبارات خرد بانکی در توسعه کشاورزی (مطالعه موردی تعاونی‌های خودجوش روستایی شهرستان خدابنده)» اقتصاد کشاورزی و توسعه، 56(14)، ص45−
  8. سادین، ‎حسین؛ مهدی پورطاهری و عبدالرضا رکن‎الدین‎افتخاری (1400)، «شناسایی و ارزیابی زنجیره ارزش کسب‎وکارهای روستایی با قابلیت برندسازی (موردمطالعه: منطقه ترکمن‎صحرای استان گلستان)»، پژوهش‎های روستایی، 46(12)، ص221−
  9. سجاسی‎قیداری، ‎حمدالله؛ احمد رومیانی و سمیه صانعی (1393)، «ارزیابی و تبیین کارکرد صنایع روستایی در توسعه مورد: دهستان صائین قلعه در شهرستان ابهر»، اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 8(3)، ص87−
  10. شریفی، ‎زینب؛ هوشنگ ایروانی و ژیلا دانشور‎عامری (1394)، «تحلیل عوامل پیش برنده و بازدارنده توسعه اشتغال زنان روستایی شهرستان نجف آباد»، زن و جامعه، 21(6)، ص1−
  11. شهنازی، ‎روح‎اله و‎ مجتبی پناهی (1395)، «سنجش میزان صوری بودن قراردادهای تسهیلات بانکی: مطالعه موردی بانک ملت شیراز»، اقتصاد و بانکداری اسلامی، 16(5)، ص175−
  12. شهیدی‎نسب، ‎مصطفی (1393)، «آسیب‎شناسی تأمین مالی خرد در بانک‌های ایران: درس‌هایی برای طراحی نظام تأمین مالی خرد اسلامی»، جستارهای اقتصادی، 21(11)، ص97−
  13. شهیدی‎نسب، ‎مصطفی؛ سیدعباس موسویان و حمید نگارش (1401)، «بررسی تطبیقی تأثیر برنامه‎های تأمین مالی خرد در ایران و جهان با تأکید بر کشورهای اسلامی. اقتصاد اسلامی، 87(22)، ص23−
  14. ضیائی بیگدلی، محمدتقی (1382)، «موانع و اشتغال پایدار و راهکارها»، پژوهشنامه اقتصادی، 3(9)، ص113−
  15. عبادی، ‎محمد‎حسین و محمدجواد رضائی (1397)، «آسیب‎شناسی جایگاه نظارت و ارزیابی در برنامه‎ریزی توسعه ایران»، سیاست‌های راهبردی و کلان، 21(6)، ص1−
  16. عبدی، ‎عرفان؛ احمد تقدیسی و جعفر توکلی (1400)، «ارزیابی اثر اعتبارات خرد دولتی برابعاد اقتصادی کارآفرینی و اشتغال پایدار روستایی شهرستان جوانرود. استان کرمانشاه»، برنامه‌ریزی منطقه‎ای، 42(11)، ص122−
  17. عرب مازار، عباس (1390)، گزارش عملکرد بانک کشاورزی در تأمین مالی خرد.
  18. عنابستانی، ‎علی‎اکبر و مهرشاد طولابی‎نژاد (1397)، «بررسی موانع و چالش‎های بازاریابی محصولات کشاورزی بخش مرکزی شهرستان پلدختر با استفاده از تحلیل شبکه فازی»، آمایش جغرافیایی فضا، 30(8)، ص59−
  19. قلیچ، ‎وهاب و ماندانا طاهری (1400)، «طراحی الگوی نوین تأمین مالی خرد اسلامی در نظام بانکی ایران (مبتنی بر عقود وکالت، قرض‎الحسنه و مرابحه)»، تحقیقات مالی اسلامی، 20(10)، ص539−
  20. کرباسی، علیرضا؛ هاجر اثنی‌عشری و حسن عاقل (2008)، «پیش‌بینی اشتغال بخش کشاورزی در ایران»، اقتصاد و توسعه کشاورزی، 22 (2)، ص31−
  21. مافی، فرزانه (1387)، اعتبارات خرد (ویژگی ها، تجارب، ملاحظات، راهبردها)، مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص.
  22. محمدی، ‎حمید؛ محمدحسین کریم، خدیجه هاشمی‎ثمره و علیرضا سرگزی (1398)، «اثرات شوک‎های اقتصادی بر بازار نیروی کار در ایران»، سیاست‌های راهبردی و کلان، 26(7)، ص269−
  23. مرادنژادی، ‎همایون و مرجان واحدی (1398)، «واکاوی موانع راه اندازی کسب و کارهای خانگی در مناطق روستایی استان ایلام»، تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 43(11)، ص303−
  24. نعمت‎الهی، ‎محمد‎جواد؛ سیدحسن کابلی، محمدرضا یزدانی و یاسر محمدی (1396)، «نقش میانجی اعتبارات خرد در توانمندسازی زنان روستایی و کاهش اثرات اقتصادی−اجتماعی ریزگردها (مطالعه موردی: پروژه بین المللی ترسیب کربن خراسان جنوبی)»، پژوهش‎های فرسایش محیطی، 28(7)، ص102−
  25. نقوی، سیدعلی (1396)، ابزار و تکنیک‎های کاربردی در پژوهش‎های مدیریتی، تهران: انتشارات موجک.
  26. نیرومند، پوراندخت؛ سهراب مسجدیان جزی و یوسف یعقوبی‌پور (1389)، «مدل کسب‎وکار عامل حیاتی در موفقیت کسب‎وکار»، ماهنامه کار و جامعه، 123، ص 47−
  27. یونس، محمد (2007)، بانک تهیدستان، گروه مترجمان. دنیای اقتصاد.
  28. Ahmed, Habib (2002), Financing Microenterprises: An Analytical Study of Islamic MFIs. Islamic Economic Studies, 9(2). 27-64.
  29. CUONG, N. V. (2008), IS A GOVERNMENTAL MICRO−CREDIT PROGRAM FOR THE POOR REALLY PRO−POOR? EVIDENCE FROM VIETNAM. The Developing Economies, 46(2), 151–187. https://doi.org/10.1111/j.1746−2008.00061.x.
  30. Deng, W. (2007), Using a revised importance−performance analysis approach: The case of Taiwanese hot springs tourism. Tourism Management, 28, 1274–1284. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2006.07.010.
  31. Dixit, S. (2016), Integration of importance−performance analysis into the strategy of hospitals. International Journal of Healthcare Management, 10, 1–6. https://doi.org/10.1080/20479700.2016.1241036.
  32. Gupta, D. (2014), The Impact of micro finance on rural households and its role in rural development and poverty alleviation−analysis of north eastern villages of U.P. International Journal of Management.
  33. Hassan, S., Rahman, R. A., Abu−Bakar, N., Mohd, R., & Muhammad, A. D. (2013), Designing islamic microfinance products for islamic banks in Malaysia. Middle East Journal of Scientific Research, 17, 359–366. https://doi.org/10.5829/idosi.mejsr.2013.17.03.12160.
  34. Huang, G., & To, W. M. (2018), Importance−performance ratings of corporate social responsibility practices by employees in Macao’s gaming industry. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 30. https://doi.org/10.1108/IJCHM−09−2017−
  35. Javid, A. Y., & Abrar, A. (2015), Microfinance Institutions and Poverty Reduction: A Cross Regional Analysis. The Pakistan Development Review, 54(4), 371–387. http://www.jstor.org/stable/43831326.
  36. Kasali, T. A. (2020), Influence of Microfinance Intervention on Rural Poverty Alleviation in South−west Nigeria: An Application of Propensity Score Marching Technique. Asian Journal of Economics and Finance, 2(4), 411–422. www.arfjournals.com.
  37. Lavoic, M. (2002), Women and Microcredit in Vietnam. Laval university.
  38. Madu, I. (2007), The underlying factors of rural development patterns in the Nsukka Region of Southeastern Nigeria. Journal of Rural and Community Development Journal of Rural and Community Development, ISSN, 1712–8277.
  39. Maina, K. (2006), Rural Poverty , Decentralisation and Development. NANJING NORMAL UNIVERSITY.
  40. Makombe, I. A. M., Temba, E. I., Kihombo, A. R. M., & Tanzania, R. P. on P. A. in. (1999), Credit Schemes and Women’s Empowerment for Poverty Alleviation: The Case of Tanga Region, Tanzania. Research on Poverty Alleviation. https://books.google.com/books?id=WDmxAAAAIAAJ.
  41. Martilla, J. A., & James, J. C. (1977), Importance−Per Analysis. The Journal of Marketing, 41(1), 77–79.
  42. Pearce, D. (2003), Helping to Improve Donor Effectiveness in Microfinance: FINANCIAL SERVICES FOR THE RURAL POOR. Cgap, 15, 1–2.
  43. Raid Moodhi, Ahmad Nisar, Alhawal Hisham, & Alzyadat Jumah Ahmad. (2023), Impact of Microfinance on Poverty Alleviation in Developing Countries: The Case of Pakistan. https://doi.org/https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.4402017.
  44. Seng Wong, M., Hideki, N., & George, P. (2011), The Use of Importance−Performance Analysis (IPA) in Evaluating Japan’s E−government Services. Journal of theoretical and applied electronic commerce research, 6(2), 5-6. https://doi.org/10.4067/S0718−
  45. Sulaiman, A., & Hisham, N. (2008), Applying Importance−Performance Analysis to Information Systems: An Exploratory Case Study. Journal of Information, Information Technology, and Organizations, 3. https://doi.org/10.28945/132.
  46. Toindepi, J. (2016), Investigating a best practice model of microfinance for poverty alleviation. International Journal of Social Economics, 43, 346–362. https://doi.org/10.1108/IJSE−05−2014−
  47. World Bank. (2006), World developmet report, Equity and Development. World Bank. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.1596/978−0−8213−6249−

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار