تأثیر اعتماد اجتماعی بر رشد اقتصادی با تأکید بر مورد ایران

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، جامعه شناسی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران

2 استادیار، اقتصاد، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران

چکیده

امروزه بیشتر دانشمندان علوم اجتماعی و اقتصادی نقش مهم عوامل فرااقتصادی مانند اعتماد اجتماعی در فرایند توسعه اقتصادی جوامع را پذیرفته‎اند. از نظر آنان اعتماد عمومی نه فقط با ایجاد زمینه‎‎های همکاری و هماهنگی میان افراد و گروه‎ها و کاهش هزینه‎های تولید، توزیع و مبادله در نظام اقتصادی بلکه از طرق متعدد دیگری بر رشد اقتصادی تأثیرگذار است. این مقاله ضمن بررسی راه‎های اثرگذاری اعتماد اجتماعی بر توسعه اقتصادی درصدد ارائۀ چارچوب مفهومی و تعریفی کاربردی از اعتماد اجتماعی و انطباق آن بر شرایط رشد در جامعه امروز ایران است. در این تحقیق از روش تطبیق الگوی اعتماد اجتماعی بر چهار دهۀ اخیر جامعۀ ایران و برای الگوی سازوکار تأثیر اعتماد اجتماعی بر رشد اقتصادی از چندین رویکرد استفاده شده است. مقاله نتیجه می‎گیرد: «مسئولیت‎پذیری، مدیریت کارآمد، افزایش معاملات تجاری، کاهش‎ خطرهای احتمالی در معاملات، افزایش‎ سرمایه‎گذاری داخلی و خارجی، کاهش هزینه‎های سرمایه‎گذاری، ایجاد دولت‎های رفاه» ازجمله عوامل میانجی تأثیرگذار در مکانیسم اعتماد اجتماعی و رشد اقتصادی هستند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. اسدآبادی، سیدجمال‎الدین (1401)، الرد علی الدهریین، تحقیق محمود ابوریه. بیروت: دارالزهرا.
  2. توسلی، غلامعباس (1373)، نظریه‎های جامعه‎شناسی. تهران: سمت.
  3. دانایی‎فرد، حسن، آذر، عادل، و صالحی، علی (1388)، قانون‎گریزی در ایران: تبیین نقش عوامل سیاسی، اقتصادی، قانونی، مدیریتی و اجتماعی−فرهنگی. پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، 11(3)، ص7-65.
  4. زارع، بیژن، و روهنده، مجید (1394)، بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت اجتماعی−سیاسی مطالعه‎ای درباب شهروندان بالای 18 سال شهر کرج. مجلۀ مطالعات اجتماعی ایران، 9(2)، ص64 − 
  5. زتومکا، پیوتر (1391)، اعتماد، نظریۀ جامعه‎شناختی، ترجمۀ غلامرضا غفاری. تهران: شیرازه.
  6. علی‎پور، پروین، زاهدی، محمدجواد، و شیانی، ملیحه (1388)، اعتماد و مشارکت (بررسی رابطه بین اعتماد و مشارکت اجتماعی در شهر تهران). مجله جامعه‎شناسی ایران، 10(2)، ص109−
  7. کافی، مجید (1394)، نظریۀ اجتماعی ارتباط. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  8. کلمن، جیمز (1377)، بنیادهای نظریه اجتماعی، ترجمه منوچهر صبوری. تهران: نشر نی.
  9. المجلسی، محمد باقر(1403)، بحار الأنوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار، بیروت: مؤسسه الوفا.
  10. معیدفر، سعید، و جهانگیری، پرویز (1388)، «اعتماد اجتماعی تعمیم یافته و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن مطالعه موردی شهر ارومیه»، دانشنامه علوم اجتماعی، 1(1)، ص47-67.
  11. نهج‎البلاغة، نامه ۵۳، چاپ صبحی صالح، بیروت ۱۳۸۷/۱۹۶۷، چاپ افست قم.
  12. https://www.worldvaluessurvey.org/wvs.jsp (WVS)

سازمان بررسی ارزش‌های جهانی

  1. https://ircud.i مرکز رصد فرهنگی کشور
  2. https://rc.majlis.ir/fa مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی
  3. https://www.amar.org.ir مرکز آمار ایران
  4. https://www.isna.ir خبرگزاری دانشجویان ایران
  5. https://www.irna.ir/ خبرگزاری جمهوری اسلامی
  6. Arrow, Kenneth (1999), Observations on social capital. in P. Dasgupta and I. Serageldin (eds), Social Capital: A Multifaceted Perspective, Washington, DC: World Bank, 3–5.
  7. Berggren, N. and C. Bjornskov (2009), Is the importance of religion in daily life related to social trust? Cross−country and cross−state comparisons. Ratio Working Paper 143, the Ratio Institute.
  8. Bjornskov, C. (2007), Determinants of generalised trust: a cross−country comparison. Public Choice, 130(1‒2), 1–21.
  9. Bjørnskov, Christian (2012), How Does Social Trust Affect Economic Growth?, Southern Economic Journal, 78(4), 1346–1368.
  10. Coleman, J. (1988), Social capital in the creation of human capital. American Journal of Sociology, 94(4), S95–S120.
  11. Coleman, J. (1990), Foundation of Social Theory. Cambridge, MA: Harvard University Press.
  12. DeConick, J.B. (2010), The effect of organizational justice, perceived organizational support, and perceived supervisor support on marketing employees’ level of trust, Journal of Business Research, 63(12), 1349–55.
  13. Delhey, J. and K. Newton (2003), Who trusts? The origin of social trust in seven societies., European Societies, 5(2), 93–137.
  14. Delhey, J. and K. Newton (2005), Predicting cross−national levels of social trust: global pattern or Nordic exceptionalism. European Sociological Review, 21(4), 311‒27.
  15. DeSteno, D. and P. Valdesolo (2011), Out of Character: Surprising Truths about the Liar, Cheat, Sinner (and Saint) Lurking in All of Us. NY: Random House LLC.
  16. Ermisch, J. and D. Gambetta (2010), Do strong family ties inhibit trust? Journal of Economic Behavior and Organizations, 75(3), 365–76.
  17. Fukuyama, F. (1995), Trust: The Social Virtues and the Creation of Prosperity. New York: Simon & Schuster.
  18. Fukuyama, F. (2010), Social capital, civil society and development. Third World Quarterly, 22(1), 7–22.
  19. Helliwell, J.F. and R.D. Putnam (2004), The social context of well− Philosophical Transactions of the Royal Society B, 359(1449), 1435–46.
  20. Hofstede, G. (1991), Cultures and Organizations: Software of the Mind. London: McGraw−
  21. Jun, Sangjoon (2015), The nexus between FDI and growth in the SAARC member countries. Journal of East Asian Economic Integration, 19(1), 39–69.
  22. Kelleher, C.A. and J. Wolak (2007), Explaining public confidence in the branches of state government. Political Research Quarterly, 60(4), 707–21.
  23. Knack, S. and P. Keefer (1997), Does social capital have a payoff? A cross−country investigation. The Quarterly Journal of Economics, 112(4), 1251–88.
  24. Knack, S. and P.J. Zak (2003), Building trust: public policy, interpersonal trust, and economic development. Supreme Court Economic Review, 10, 91–107.
  25. Kotzian, Peter (2010), Conditional trust: the role of individual and system−level features for trust and confidence in institutions. Zeitschrift fur Vergleichende Politikwissenshaft, 5(1), 25–49.
  26. Kwon, O. Yul (2019), Social Trust and Economic Development: The Case of South Korea. Edward Elgar Publishing Limited
  27. Larzelere, R.J. and T.L. Huston (1980), The dyadic trust scale: toward understanding interpersonal trust in close relationships. Journal of Marriage and the Family, 42(3), 595–604.
  28. Morrone, A., N. Tontoranelli & G. Ranuzzi (2009), How good is trust? Measuring trust and its role for the progress of societies. OECD Statistics Working Paper, OECD.
  29. Newton, K. (2006), Political support: social capital, civil society and political and economic performance. Political Studies, 54(4), 846–64.
  30. Newton, K. (2013), Social and political trust. Norwegian Social Science Data Services, retrieved from the website of European Social Survey Education Net. Available at: http://essedunet.nsd.uib.no/cms/topics/2/.
  31. Offe, Claus (1999), How can we trust our fellow citizens?. in Mark E. Warren (ed.), Democracy and Trust, Cambridge, UK: Cambridge University Press.
  32. Paldam, M. and G.T. Svendsen (2000), An essay on social capital: looking for the fire behind the smoke. European Journal of Political Economy, 16(2), 339–66.
  33. Putnam, R.D. (1993), Making Democracy Work: Civic Traditions in Modern Italy. NJ, USA: Princeton University Press.
  34. Putnam, R.D. (2000), Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community. New York: Simon & Schuster.
  35. Roth, Felix (2022), Intangible Capital and Growth Essays on Labor Productivity, Monetary Economics, and Political Economy. Vol. 1, Springer
  36. Rothstein, B. and D. Stolle (2008), The state and social capital: an institutional theory of generalized trust. Comparative Politics, 40(4), 441–59.
  37. Rothstein, Bo and E.M. Uslaner (2005), All for all: equality, corruption, and social trust, World Politics, 58(1), 41–72.
  38. Uslaner, Eric M. (2008), The foundations of trust: macro and micro. Cambridge Journal of Economics, 32(2), 289–94.
  39. Warren, Mark E. (1999), Introduction. in Mark E. Warren (ed.), Democracy and Trust, Cambridge, UK: Cambridge University Press.
  40. Zak, P.J. and S. Knack (2001), Trust and growth. Economic Journal, 111(470), 295–321.
  41. Whiteley, P. F. (2000), Economic growth and social capital. Political Studies, 48, 443–466.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار