تحلیل تأثیر تأمین مالی کسری بودجه دولت از طریق انتشار اوراق مرابحه عام بر متغیرهای رشد اقتصادی و تورم به روش خودرگرسیون برداری بیزین

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، اقتصاد، دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی، اصفهان، ایران

2 دانشیار، اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم اداری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 استاد، اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم اداری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

4 دکتری تخصصی، اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

5 مربی، اقتصاد، دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی، اصفهان، ایران

چکیده

روش رایج تأمین مالی کسری بودجه دولت‎ها انتشار اوراق‌قرضه است که باتوجه‌به چارچوب حقوقی قابل‌قبول در نظام اقتصادی ایران پذیرفتنی نیست. یکی از شیوه‎های نوین تأمین مالی، انتشار اوراق مرابحه عام است که از ظرفیت به‌کارگیری زیادی در بانکداری داخلی و بین‎المللی برخوردار است. مطالعه تأثیر تأمین مالی کسری بودجه از طریق انتشار اوراق مرابحه عام بر متغیرهای منتخب اقتصاد کلان ازجمله رشد اقتصادی و تورم برای مقامات اقتصادی بااهمیت است. دراین مطالعه، الگوی تحقیق تلفیقی از متغیرهای مبتنی بر نظریه رشد سولو[1] و متغیرهای کنترل معطوف به اقتصاد ایران است. روش تحقیق به‌کاررفته، باتوجه‌به روابط متقابل بین متغیرها روش خود‎رگرسیون برداری بیزین[2] است که داده‎های مورد استفاده به‌صورت ماهانه از سال 1398 تا 1400 از اقتصاد ایران انتخاب شده است. نتایج تحقیق نشان می‎دهد تأثیر انتشار اوراق مرابحه عام بر رشد اقتصادی و تورم در طی زمان با شدت متفاوتی مثبت است.
 
[1]. Solow growth
[2]. Bayesian Vector Autoregression Estimate
 

کلیدواژه‌ها


  1. بیابانی، زینب (1393). مروری برجنبه‌های مختلف اوراق مرابحه و بررسی جایگاه آن در بازار مالی ایران. دوفصلنامه پژوهش های مالیه اسلامی، 2(2)، 9-16.
  2. بیدآباد، بیژن، محمود الهیاری‌فرد و مهناز ربیعی (1389). اوراق‌قرضه غیر ربوی (ریالی و ارزی) و ابزارهای پولی بانکداری مرکزی بدون ربا. سومین کنفرانس توسعه نظام تأمین مالی در ایران، تهران.
  3. پورفرج، علیرضا و ایوب خزایی (1393). بررسی انعطاف‌پذیری ابزارهای مالی اسلامی جهت تأمین مالی بودجه دولت. دوفصلنامه پژوهش های مالیه اسلامی، 2(1)، 25-42.
  4. جعفری‌صمیمی، احمد و صدیقه قلی‌زاده کناری (1386). بررسی رابطه تورم و رشد اقتصادی در کشورهای درحال‌توسعه. مجله نامه اقتصادی، 63، 45−58.
  5. جعفری صمیمی، احمد، شهریار زروکی و سیده رقیه ساداتی امیری (1397). تحلیل رفاه اقتصادی با تاکید بر ابعاد جهانی شدن. مدلسازی اقتصادی، 12.
  6. حسینی پور، سید محمد رضا (1397). بررسی روابط علت و معلولی کسری بودجه، عرضه پول و نرخ تورم در ایران. سیاست‌های راهبردی و کلان، 6(21)، 80-100.
  7. رشیدی، داود، محمد واعظ برزانی و رسول بخشی دستجردی (1401). تحلیل مقایسه‎ای آثار استقراض از بانک مرکزی، اوراق ‎قرضه و اسناد خزانه‎ اسلامی جهت تأمین ‎مالی کسری بودجه دولت بر متغیرهای منتخب اقتصاد کلان. جستارهای اقتصادی ایران با رویکرد اقتصاد اسلامی، (38)9، 203-237.
  8. شعبانی، احمد و قلیچ وهاب (1390). قابلیت اوراق بهادار اسلامی در مهار تورم به‌عنوان ابزار سیاستی. اقتصاد اسلامی، 11(43)، 127−156.
  9. طیبی، سیدکمیل، علیرضا کمالیان، علی سرخوش سرا و مصطفی مبینی دهکردی، (1398). تحلیل اثرات جهانی‌شدن بر کسری بودجه دولت‌ها: رهیافت همسان‌سازی. اقتصاد و الگوسازی، 10(1)، 65-96.
  10. عیسوی، محمود و قلیچ وهاب (1394). قابلیت اوراق بهادار اسلامی در جبران کسری بودجه دولت به‌عنوان ابزار سیاستی»، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، 15(56)، 105−134.
  11. قاسمی ارمکی، علی (1391). راهنمای انتشار صکوک. تهران: نشر کیومرث.
  12. کمیجانی، اکبر، و ویدا ورهرامی (1391). برآوردی از نقش عوامل موثر بر کسری بودجه در ایران. راهبرد، 21(64)، 27-42.
  13. نوفرستی، محمد (1391). ریشه واحد و همجمعی در اقتصاد سنجی. تهران: انتشارات رسا.
  14. Anisa, D., & Santoso, R. (2020). The Role of Islamic Bonds (Sukuk) toward Indonesia Economy. Journal of Islamic Business and Economic Review (JIBER), 3(1), 43-48.
  15. Javed, A., & Fida, B. A. (2015). Islamic project financing in Pakistan: Current challenges and opportunities ahead. Iranian journal ofmanagement studies, 8(1), 47-71.
  16. Levine, R. (1997). Financial development and economic growth: views and agenda. Journal of economic Literature, June, 3592, 688-726.
  17. Litterman, R.B. (1981). A Bayesian Procedure for Forecasting with Vector Autoregression. Federal Reserve Bank of Minneapolis, Working paper.
  18. Muzafarshah, H., Chee_kok, Ch., & Bahrom, H. (2011). Budget Deficits and Inflation in thirteen Asian Developing Countries. International Journal of Business and Social Science, 2(9), 192-204.
  19. Sill, K. (2005). Do budget deficits cause inflation? Business Review, 31(3), 26-33.
  20. Yuliani, I., Qizam, I., Nugroho, A., & Muarrif, Z. I. (2022). The impact of sukuk on the country's economic growth with country governance as a moderating variable. Journal of Islamic Economics, 6(1), 135-148.