برآورد تأثیر بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی بر حجم نقدینگی در اقتصاد ایران با استفاده از رویکرد ARDL

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، اقتصاد، دانشکده اقتصاد و حسابداری، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

2 استاد، اقتصاد، دانشکده اقتصاد و حسابداری، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

3 دانشیار، اقتصاد، دانشکده اقتصاد و حسابداری، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

در ادبیات اقتصاد، افزایش هرکدام از اجزاء منابع پایه پولی با ضریب یکسانی به نام ضریب فزاینده باعث افزایش نقدینگی می‌شود؛ اما ممکن است درجه تأثیر هرکدام از اجزاء منابع پایه پولی یکسان نباشد. ازاین‌رو، ترکیب اجزاء منابع پایه پولی نیز می‌تواند روی نقدینگی تأثیرگذار باشد. بنابراین، مقاله حاضر به‌دنبال بررسی میزان تأثیر هرکدام از اجزاء منابع پایه پولی بر نقدینگی است. برای این کار مدل پژوهش، بر مبنای مبانی نظری طراحی شده است و از داده‌‌های آماری سال‌‌های 1357−1400 استفاده شده و مدل مورد استفاده، رهیافت خودتوضیح با وقفه‌های توزیعی(ARDL) است. از یافته‌های برآورد مدل می‌توان این‌گونه استنباط کرد که پویایی‌های کوتاه‌مدت در ارتباط با روابط بلندمدت وجود دارد. تفسیر ضرایب تصحیح خطا، که معادل 72/0- است، نشان می‌دهد که ضرایب کوتاه‌مدت و بلندمدت به‌صورت مستقیم به یکدیگر همگرا می‌شوند. همچنین، نتایج این مطالعه نشان می‌دهد افزایش یک‌درصدی خالص بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی میزان حجم نقدینگی را در کوتاه‌مدت و بلندمدت به ترتیب 36/ 0و 64/0 درصد افزایش می‌دهد. دیگر یافته‌های مدل نشان می‌دهد که همه اجزاء منابع پایه پولی تأثیر مثبت و معناداری بر حجم نقدینگی دارند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. امانی‌طهرانی، مهدی، امیر سینا بهرامی بیدون، محمدحسین شعرا و علی نیک­پور (1399). مهار تورم در ایران. مجله اقتصادی.20 (1)، 141−
  2. بدری، احمد و حمید زمان­زاده (1397). تحلیل آثار ناترازی ترازنامه نظام بانکی بر متغیرهای پولی و راهکارهای تعدیل این ناترازی. فصلنامه پژوهش­های پولی بانکی. 10(34)، 621−
  3. پروین، سهیلا، عباس شاکری و اعظم احمدیان (1393). ارزیابی اثرات ترازنامه­ای سیاست‌های پولی در شبکه بانکی کشور بر متغیرهای کلیدی اقتصاد ایران. فصلنامه پژوهش‌های اقتصاد ایران. 19(58)، 77−
  4. حیدری، علی‌عباس و حسین یوسفی­زاده‌فرد (1395). کارایی ابزارهای سیاست­های پولی و اعتباری در کنترل نقدینگی و تورم. اولین همایش ملی اقتصاد خلاق دانشگاه آزاد اسلامی واحد غرب تهران.
  5. درگاهی، حسن و مهدی هادیان (1396). مقایسه آثار تکانه­های پولی ناشی از ضریب فزاینده و پایه پولی در اقتصاد ایران. فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی. 17(67)، 189−
  6. رستمی، سعید (1394). کسری بودجه و تورم با تأکید بر توسعه‌یافتگی بازارهای مالی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران.
  7. سعادت‌مهر، مسعود (1400). برآورد ضریب تأثیر اجزاء منابع پایه پولی بر نقدینگی در اقتصاد ایران. نشریه علمی پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی. 29(100)، 337−
  8. شاکری، عباس (1395). نظریه­ها و سیاست­های اقتصاد کلان. جلد اول. چاپ ششم. تهران: انتشارات پارس نویسا.
  9. عبداللهی­پور، محمدصادق و محمد هاشم بت‌شکن (1399). راهکارهای بازسازی مالی بانک­ها در ایران. فصلنامه علمی مدیریت دارایی و تأمین مالی. 8(4)، 1−
  10. علائی، رضا و صدیقه بختیاری (1397). تأثیر آستانه­ای پایه پولی بر تورم: رهیافت مدل­های غیرخطی اتورگرسیو انتقال ملایم. فصلنامه راهبرد اقتصادی. 7(25)، 109−
  11. غلامی، عاطفه (1402). ﻧﻘﺶآﻓﺮینی دوﻟﺖ در ﻣﻬﺎر ﺗﻮرم. رﺷﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ. ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻋلمی اﻣﻨﯿﺖ اﻗﺘﺼﺎدی. 1(108)، 57−
  12. کردبچه، حمید، حسین راغفر و نسرین سرگزی (1396). اثر مطالبات غیرجاری بر عملکرد مالی بانک­ها در نظام بانکی ایران. تحلیل­های اقتصادی توسعه ایران. 5(1)، 101 −
  13. نیلی، فرهاد، مهشید شاه­چراغ و ماندانا طاهری (1394). بررسی تعیین خلق نقدینگی و نقش واسطه­گری مالی بانک­ها در ایران. فصلنامه روند. 22(70)، 13−
  14. Adebayo, T. S., & Beton Kalmaz, D. (2021). Determinants of CO2 emissions: Empirical evidence from Egypt. Environmental and Ecological Statistics, 28(2), 239−
  15. Adom, P. K., Bekoe, W., Amuakwa−Mensah, F., Mensah, J. T., & Botchway, E. (2012). Carbon dioxide emissions, economic growth, industrial structure, and technical efficiency: Empirical evidence from Ghana, Senegal, and Morocco on the causal dynamics. Energy, 47(1), 314−
  16. Aymen Ben Moussa, M. (2015). The Determinants of Bank Liquidity: Case of Tunisia. International Journal of Economics and Financial Issues, 5(1), 249−
  17. Barati, M., & Fariditavana, H. (2020). Asymmetric effect of income on the US healthcare expenditure: evidence from the nonlinear autoregressive distributed lag (ARDL) approach. Empirical Economics, 58(4), 1979−2008.
  18. Dang, V., & Huynh, J. (2022). Bank funding, market power, and the bank liquidity creationchannel of monetary policy. Research in International Business and Finance, 59, 101531.
  19. Durán N. M., &. Hernández, I. P. (2018). Is there any relationship between the monetary base and the interest rate of the US Federal Reserve? Contaduría y Administración. Accounting and Management, 63(4), 1−18.
  20. Eleftheriou, M., & P. Kouretas, G. (2023). Monetary policy rules and inflation control in the US. Economic Modelling, 119, 106137.
  21. Holm−Hadulla, F., Mazelis, F., & Sebastian, R. (2023). Bank and non−bank balance sheet responses to monetary policy shocks. Economics Letter, 222, 110918.
  22. Khemraj, T., & Pasha, S., (2009). The determinants of non− performing loans. School of Economics and Finance.
  23. Pesaran, H., & Shin, Y. (1999). An autoregressive distributed lag modelling approach to cointegration “chapter 11. In Econometrics and Economic Theory in the 20th Century: The Ragnar Frisch Centennial Symposium. Cambridge University Press Cambridge.
  24. Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of applied econometrics, 16(3), 289−326.
  25. Piontkivsky, R., Bakun, A., Kryshko, M., & Sytnykand, T. (2001). The Impact of the Budget Deficit in Ukraine. Research report, commissioned by INTAS.
  26. Rahman, M. M., & Kashem, M. A. (2017). Carbon emissions, energy consumption and industrial growth in Bangladesh: Empirical evidence from ARDL cointegration and Granger causality analysis. Energy Policy, 110, 600−
  27. Reynard، (2023). Central Bank Balance Sheet, Money and Inflation, Economics Letters.224 (56), 111028.
  28. Robinson R., &. Nasser, M. E. (2013). Decomposing US Money Supply Changes since the Financial Crisis. International Journal of Financial Studies, 1, 32−
  29. Rua, A. (2012). Money growth and inflation in the euro area: A time frequency view. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 74(6), 875−
  30. Werner, Richard A. (2014). Can banks individually create money out of nothing. International Review of Financial Analysis. 36, 1−

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار