برآورد هزینه‎های مبادله تسهیلات پرداختی بانک ملی در قالب عقود اسلامی منتخب

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 گروه آموزشی اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران

2 دانش‌آموخته دکترای دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران

3 دانشیار، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، تنکابن، ایران

چکیده

هدف مقاله برآورد هزینه مبادله تسهیلات پرداختی بانک ملی ایران در چارچوب عقود اسلامی منتخب و عوامل مؤثر بر این هزینه مبادله است. هزینه‎های مبادله بالا یکی از عواملی است که سبب محدودیت خانوارها در دسترسی به اعتبارات در کشورهای درحالتوسعه می‎شود. داده‎های مورداستفاده از بانک ملی و نیز از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه در یک نمونه‎گیری طبقه‎بندی دو مرحله‎ای در سال 1399 جمع‎آوری شده است. در این مطالعه ضمن برآورد و محاسبۀ هزینه‎های مبادله در بخش تسهیلات پرداختی، با استفاده از الگوهای اقتصادسنجی آثار عوامل مؤثر بر هزینه‎های مبادله استفاده از تسهیلات بررسی شده است. نمونه مورد بررسی 483 نفر از مشتریان بانک ملی بوده است. یافته‎های پژوهش نشان می‎دهد متوسط نرخ هزینه مبادله تسهیلات بانک ملی، 4.8 درصد است که معادل 43 درصد متوسط نرخ سود تسهیلات پرداختی است. در تسهیلات خرد و یارانه‎مند مانند عقد قرض‎الحسنه نیز نرخ هزینه مبادله 6 درصد برآورد شده که معادل 150 درصد کارمزد آن است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. بهمن‎پور، حسین (1368)، بررسی عملکرد و و تأثیر برخی از تسهیلات پرداختی مندرج در قانون عملیات بانکی بدون ربا در ابزار و سیاست‎های پولی، پایان‎نامۀ کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
  2. حسینی، سیدصفدر؛ محمد خالدی، محمد قربانی و ابراهیم حسن‎پور (1388)، «بررسی هزینه‎های مبادلۀ تسهیلات پرداختی بانک کشاوری در مناطق روستایی ایران». نشریه اقتصاد و توسعۀ کشاورزی، 23(2)، 45−
  3. رنانی، محسن (1376)، بازار یا نابازار. تهران: انتشارات سازمان برنامه و بودجه.
  4. صدر، سیدکاظم و علی عرب‎مازار (1373)، «افزایش کارایی در عرضۀ وجوه خدمات بانکی، بانک کشاورزی»، مجموعۀ خلاصۀ طرح‎های تحقیقاتی بانک کشاورزی، پژوهشکده اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس، 261−
  5. عرب‎مازار، علی (1379)، «بررسی عرضه و تقاضای تسهیلات در بازار مالی روستایی ایران»، مجموعۀ خلاصۀ طرح‎های تحقیقاتی بانک کشاورزی، پژوهشکده اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس، 59−
  6. Adams, D. W. and G. I. Nehman (1979), "Borrowing Costs and Demand for Rural Credit", Journal of Development Studies, 15(2), 165-
  7. Ahmed, Z. U. (1989), "Effective Costs of Rural Loans in Bangladesh", World Development, 17(3), 357-
  8. Espinoza, R. & Tsomocos, D. P., (2019), Monetary transaction costs and the term premium, Edward Elgar Publishing.
  9. Nguvava, Heriel & Ngaruko, Deus (2016), "Transaction cost determinants of credit governance structures of commercial banks in Tanzania", African Journal of Economic Review, 4(2), 22-
  10. Nissanke, M. and E. Aryeetey (2006), Institutional Analysis of Financial Market Fragmentation in Sub−Saharan Africa: A Risk−Cost Configuration Approach. In: G. Mavrotas (ed.), Domestic Resource Mobilization and Financial Development, Basingstoke: Palgrave Macmillan.
  11. North, D. C. (1990), Institutions, Institutional Change and Economic Performance. Cambridge: Cambridge University Press.
  12. Untalan, T. S. and Cuevas C. E. (1989), "Transaction Cost and the Viability of Rural Financial Intermediaries", Journal of Philippine Development, 16(1), 37−
  13. Yedra, R. (1996), "The Rural Credit System in the Philippines: Current Situation and Policy Measures", In: APO, Transaction Costs of Farm Credit in Asia. Report of an APO Seminar held 30th November−10th December, 1993, Tokyo, Japan.
  14. Adams, D. W. (1995), Transaction Costs in Decentralized Rural Financial Markets. Studies in Rural Finance, Occasional Paper No. 2039, Ohio State University.
  15. Arrow, K. J. (1970), New Ideas in Pure Theory: Discussion. American Economic Review, 60(2), 462-63.
  16. Bhatt, V.V. (1988), On Financial Innovations and Credit Market Evolution. World Development, 16(2), 281-292.
  17. Chulangani, H.M.A; Ariyawardana, A . (2007), Analysis of Lending by Public and Private Micro-Financial Institutions to Microenterprises in Nuwara Eliya. Sabaragamuwa University of Sri Lanka ,7(1),86-100.
  18. Coase , Ronald H. (1937), The Nature of the Firm. Economica, 4, 386-405.
  19. Coase, Ronald H. (1992), The New Institutional Economics. American Economic Review, 88, 4-72.
  20. Dahlman, C. J. (1979), The Problem of Externality. The Journal of Law & Economics, 22(1), 141-162.
  21. Eggertsson, T. (1990), Economic Behavior and Institutions: Principles of Neoinstitutional Economics. Cambridge University Press.
  22. Herath, G. (1994), The Algal Bloom Problem in Australian Waterways: A Source Economics Perspective. Working Papers17, School of Economics, La Trobe University.
  23. Jabati, S. andHeidhues, F. (1995), Rural Financial Markets In Sierra Leone: The Operational Performance And Problems Of The Yoni Rural Bank. Savings and development: quarterly review,19(4), 377-392.
  24. Khalilly, M. A. B. and Meyer, R. L. (1993), The Political Economy of Rural Loan Recovery: Evidence from Bangladesh. Savings Development, 17: 23-38.
  25. Mittendorf, H. J. (1986), Promotion of Viable Rural Financial Systems for Agriculture Development. Quart J. Int. Agric., 26: 6-27.
  26. Nissanke, M. and Aryeetey, E. (1998), Financial Integration and Development: Liberalization and Reform in Sub-Saharan Africa. Routledge, ISBN 9780415180818.
  27. Rweyemamu, D. (2003), Reforms in the Agricultural Sector: The Tanzanian Experience. Global Development Network.
  28. Saito, K. and D. Villanueva.( 1981), Transaction Costs of Credit to Small-Scale Sector in the Philippines. Economic Development and Cultural Change, 29(3).
  29. Southwold, S. and Southwold-Llewellyn. (1991), Some Explanations for the Lack of Borrowers Commitment to Specialized Farm Credit Institutions: A Case Study of the Role of Rural Sri Lankan Traders in Meeting Credit Needs. Savings Development, 15: 285-313.
  30. Williamson, Oliver E (1985), The economic Institutions of Capitalism: Firms, Markets, Relational Contracting, the free Press.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار