چکیده

تورم و بیکاری، دو مشکل عمده اقتصادی هستند. تردیدی نیست که هزینه های مستقیم و غیر مستقیم «تورم رکودی» بسیار سنگین است. ریشه یابی و پی بردن به علل و عواملی که به وجود آورنده تورم رکودی هستند، بسیار حایز اهمیت است. هزینه مبادله، تاثیر زیادی بر متغیرهای کلان اقتصادی در کشورهای در حال توسعه دارد. در ساختار اقتصاد ایران، هزینه های مبادله زیادی وجود دارد؛ بنابراین در این تحقیق، به بررسی تاثیر هزینه مبادله بر تورم رکودی در ایران پرداخته شده است.
تحقیق حاضر، نقش تئوریک هزینه مبادله بر تورم و بیکاری را در قالب یک مدل اقتصادی توجیه می کند و به آزمون این فرضیه می پردازد که هزینه مبادله، موثر ترین عامل در به وجود آمدن تورم رکودی در ایران است. با استفاده از سیستم معادلات هم زمان و با روش 3SLS و هم چنین روش تصحیح ـ خطا، رابطه کوتاه مدت برآورد می شود. آمار و اطلاعات مورد استفاده، از منابع معتبر آماری و در دامنه زمانی 1379ـ1350 به دست آمده اند.
نتایج به دست آمده حاکی از آن است که هزینه مبادله بر بیکاری و تورم اثر مثبت دارد و باعث افزایش هم زمان بیکاری و تورم می شود. بنابراین می توان اظهار داشت که هزینه مبادله، از عوامل به وجود آورنده تورم رکودی در ایران است. هم چنین نتایج حاصل از شبیه سازی، نشان می دهد که با ثابت بودن هزینه مبادله، از تورم و بیکاری کاسته می شود. نتایج حاصل از برآورد رابطه کوتاه مدت میان بیکاری و تورم نیز، نشان می دهد که این ارتباط در کوتاه مدت منفی است.