ارائه الگوی جامعه‌شناختی ابعاد و مؤلفه‌های شکل‌دهنده الگوی مصرف اقتصادی از دیدگاه اسلام با تأکید بر سرمایه اجتماعی (مورد مطالعه: شهروندان شهر قم، 1401)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه جامعه‌شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استادیار، گروه علوم اجتماعی و ارتباطات، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 دکترای گروه جامعه‌شناسی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران.

چکیده

مقدمه و اهداف پژوهش: یکی از چالش‌های اساسی در جوامع مدرن، مدیریت الگوی مصرف اقتصادی و تأثیر آن بر توسعه پایدار است. الگوی مصرف اقتصادی به‌عنوان شاخصی مهم، نشان‌دهنده نگرش و رفتار مردم نسبت به منابع و سرمایه‌های موجود در جامعه است. رفتار نادرست خرید و مصرف مردم، آثار و پیامدهایی دارد که بخش مهمی از آنها منفی است و معمولاً در دو دسته پیامدهای عمومی و فردی جای می­گیرند. موضوع مصرف، در دو حیطه «سطح مصرف» که کمیت و میزان آن را نشان می­دهد و نیز «ترکیب مصرف» که اختصاص آن به کالاهای تولید داخل و خارج را نشان می­دهد، قابل‌طرح است. در ایران، مسئله مصرف‌گرایی و انحراف از الگوی بهینه مصرف، به‌ویژه تحت تأثیر فرهنگ مصرف‌گرایی مدرن، موجب نگرانی‌هایی درباره اتلاف منابع و پیامدهای اقتصادی شده است. اسلام به‌عنوان یک دین جامع، اصول و ارزش‌هایی را برای تنظیم رفتارهای اقتصادی فردی و اجتماعی ارائه کرده است. ازسوی‌دیگر، مفهوم سرمایه اجتماعی به‌عنوان یکی از عوامل تأثیرگذار بر تعاملات اقتصادی و اجتماعی، نقش مهمی در شکل‌دهی به الگوی مصرف دارد. این پژوهش به‌دنبال بررسی رابطه میان سرمایه اجتماعی و الگوی مصرف اقتصادی از دیدگاه اسلام، با تأکید بر شهروندان شهر قم است. اهداف این پژوهش عبارت‌اند از: شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های الگوی مصرف اقتصادی از دیدگاه اسلام، بررسی نقش سرمایه اجتماعی در اصلاح الگوی مصرف شهروندان، ارائه مدل جامعه‌شناختی برای تبیین رابطه میان سرمایه اجتماعی و الگوی مصرف، تحلیل پیامدهای اجتماعی و اقتصادی ناشی از تغییر الگوی مصرف مبتنی‌بر ارزش‌های اسلامی. این پژوهش با بهره‌گیری از نظریه داده‌بنیاد، سعی در استخراج یک مدل نظری دارد که نشان دهد چگونه مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی مانند اعتماد، مشارکت اجتماعی و تعهد به ارزش‌های اسلامی می‌توانند به اصلاح الگوی مصرف اقتصادی کمک کنند. 
روش تحقیق: پژوهش حاضر بر آن بوده است که عوامل و مؤلفه­های شکل­دهنده و اثرگذار بر الگوی مصرف اقتصادی در بین شهروندان شهر قم از دیدگاه اسلام را با تأکید بر سرمایه اجتماعی شناسایی، استخراج و صورت­بندی نماید؛ ازاین‌رو از روش­شناسی کیفی و روش نظریه­ داده­بنیاد یا زمینه‌ای برای اجرای عملیات پژوهش استفاده شده است. جامعه آماری شامل استادان و متخصصان حوزه مالی و جامعه‌شناسی در شهر قم است. به‌منظور گردآوری داده‌ها، مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با ۱۵ نفر از متخصصان ازطریق روش نمونه‌گیری گلوله برفی انجام شد. مصاحبه‌ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافتند و داده‌ها با استفاده از کدگذاری سه مرحله‌ای (باز، محوری و انتخابی) تحلیل شدند. در فرآیند کدگذاری، ۵۰ مقوله فرعی و ۱۶ مقوله اصلی شناسایی و در قالب شش بُعد ارائه شدند:

پدیده‌محوری: مصرف اقتصادی از دیدگاه اسلام و سرمایه اجتماعی از دیدگاه اسلام؛
شرایط علّی: مشارکت اجتماعی، اعتماد، عضویت در نهادهای مدنی، تعهد به ارزش‌های جامعه، عضویت در شبکه‌های اجتماعی؛
شرایط زمینه‌ای: برنامه‌های حمایتی دولت، شرایط اقتصادی و اجتماعی؛
شرایط مداخله‌گر: عوامل محیطی و اجتماعی، تبلیغات و رسانه‌ها؛
راهبردها: اعتمادسازی بین نهادهای دولتی و مردم، حمایت از مشارکت‌های مدنی، آگاهی‌بخشی و نظارت مداوم؛
پیامدها: بهبود مصرف براساس نیاز، حمایت از تولیدات داخلی.

برای افزایش اعتبارپذیری پژوهش، از روش‌هایی مانند اجماع داده‌ها، کنترل اعضا و خودبازبینی محقق استفاده شد. در این پژوهش از تکنیک­ مصاحبه­ نیمه­ساختار­یافته[1] برای گردآوری داده­ها استفاده شده است. مدت زمان هر مصاحبه بین 45 تا 65 دقیقه بود. داده­های گردآوری­شده ازطریق فرایند کدگذاری مبتنی‌بر طرح نظام‌دار نظریه برخاسته از داده­های استراوس و کوربین[2] (۱۹۹۸) طی سه مرحله­ کدگذاری باز،[3] کدگذاری محوری[4] و کدگذاری انتخابی[5] تحلیل شدند.
نتایج پژوهش: نتایج نشان می‌دهد الگوی مصرف اقتصادی از دیدگاه اسلام، تأثیرپذیری بالایی از سرمایه اجتماعی دارد. بنابر مؤلفه‌های پژوهش می‌توان گفت: سرمایه اجتماعی، بر تغییر الگوهای مصرف با دیدگاه­های اسلامی تأثیری بسزا دارد. مصاحبه‌شوندگان تأکید داشتند که مؤلفه‌هایی مانند اعتماد اجتماعی، تعهد به ارزش‌های اسلامی و مشارکت مدنی، تأثیر مستقیم بر نحوه مصرف و حمایت از تولید داخلی دارند. مهم‌ترین یافته‌ها نشان می‌دهد مصرف‌کنندگان تمایل دارند که در صورت اعتماد به کیفیت کالاهای داخلی و سازوکارهای نظارتی، الگوی مصرف خود را به سمت خرید کالاهای داخلی تغییر دهند. تأثیر مشارکت اجتماعی افراد، در گروه‌های اجتماعی و شبکه‌های مذهبی، رفتارهای مصرفی یکدیگر را تحت تأثیر قرار می‌دهند. سیاست‌های اقتصادی و نظارتی دولت می‌توانند مشوق یا بازدارنده در تغییر الگوی مصرف باشند. رسانه‌ها در شکل‌دهی به نگرش مصرف‌کنندگان نقش مهمی دارند و تبلیغات می‌توانند انگیزه مصرف‌گرایی یا مصرف بهینه را تقویت کنند. حمایت از تولید داخلی، افزایش کیفیت کالاهای داخلی، کاهش وابستگی اقتصادی به خارج، کاهش اسراف و بهینه‌سازی مصرف. درمجموع، پژوهش نشان می‌دهد افزایش سرمایه اجتماعی و ترویج ارزش‌های اسلامی در جامعه، می‌تواند به اصلاح الگوی مصرف اقتصادی و بهبود شرایط اقتصادی منجر شود. براساس نتایج این پژوهش، سرمایه اجتماعی تأثیر قابل‌توجهی بر الگوی مصرف اقتصادی دارد و می‌تواند موجب تغییر نگرش مصرف‌کنندگان به سمت مصرف بهینه و حمایت از تولید داخلی شود. سرمایه اجتماعی در جامعه اسلامی ازطریق اخلاق اسلامی، اخوت، تعاون و تعهد به ارزش‌های جمعی تقویت می‌شود و این عوامل می‌توانند در کنترل مصرف‌گرایی و جلوگیری از اسراف نقش ایفا کنند.
بحث و نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان می‌دهد دولت می‌تواند با اجرای سیاست‌های مناسب، مانند اعمال استانداردهای کیفی برای کالاهای داخلی و پرداخت تسهیلات برای تولیدکنندگان داخلی، اعتماد عمومی را به محصولات داخلی افزایش دهد. استفاده از رسانه‌های عمومی برای تبلیغ ارزش‌های اسلامی در مصرف، ترویج الگوی مصرف متعادل و پرهیز از اسراف ضروری است. سازمان‌های مردم‌نهاد و نهادهای دینی می‌توانند نقش مهمی در آگاهی‌بخشی و ترویج فرهنگ مصرف صحیح ایفا کنند. دولت باید بر تبلیغات تجاری و نحوه عرضه محصولات نظارت بیشتری داشته باشد تا مصرف‌کنندگان به سمت خریدهای غیرضروری سوق داده نشوند. اگر تولیدکنندگان داخلی کیفیت محصولات خود را افزایش دهند، اعتماد عمومی به کالاهای داخلی افزایش می‌یابد و الگوی مصرف به‌طور طبیعی به سمت حمایت از تولید ملی سوق پیدا می‌کند. به‌طورکلی، نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که ارتقای سرمایه اجتماعی و ترویج ارزش‌های اسلامی می‌تواند به اصلاح الگوی مصرف اقتصادی کمک کرده و درنهایت،  به بهبود شرایط اقتصادی کشور منجر شود. پژوهش حاضر نشان می‌دهد الگوی مصرف اقتصادی متأثر از سرمایه اجتماعی است و افزایش اعتماد عمومی، تعهد به ارزش‌های دینی و مشارکت اجتماعی، می‌تواند به مصرف بهینه و حمایت از تولید داخلی کمک کند. ازاین‌رو، سیاست‌گذاران اقتصادی و فرهنگی می‌توانند با تقویت سرمایه اجتماعی و اجرای برنامه‌های آگاهی‌بخشی، به بهبود وضعیت مصرف و توسعه پایدار اقتصادی کمک کنند. همچنین، الگوی مصرف اقتصادی به­صورت مصرف اقتصادی از دیدگاه اسلام و سرمایه اجتماعی از دیدگاه اسلام از مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی، تأثیر پذیرفته و بالا بودن سرمایه اجتماعی در حوزه اقتصاد به بهبود شرایط اقتصادی کمک می­کند. 

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. استراوس، اَنسلم و جولیت کوربین (1392). مبانی پژوهش کیفی؛ فنون و مراحل تولید نظریه­ زمینه­ای. ترجمه­ ابراهیم افشار. چاپ سوم، تهران: نشر نی.
  2. استراوس، آنسلم و جولیت کوربین (1387). اصول روش تحقیق کیفی، نظریه مبنایی؛ رویه­ها و شیوه­ها، ترجمه بیوک محمدی. چاپ دوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  3. افجه، سیدعلی­اکبر؛ مصباحی مقدم، غلامرضا؛ خاشعی ورنامخواستی، وحید و احمد ترابی (1398). «ارائه الگوی رفتار مصرف در اسلام با رویکرد تحلیل مضمون با تمرکز بر آیات قرآن کریم و روایات معصومینb». مدیریت اسلامی، 27(3): 21-
  4. افراسیابی، حسین و یاسین خرم‌پور (1395). «بررسی وضعیت مصرف‌گرایی با تأکید بر شهرنشینی در بین جوانان شهر یزد». مطالعه جامعه­شناختی شهری 7(21): 141-
  5. باکاک، رابرت و کنت تامپسون (1393). فهم جامعه مدرن، کتاب سوم: اشکال اجتماعی و فرهنگی مدرنیته. ترجمه کاظم فیروزمند و همکاران، تهران: انتشارات آگه.
  6. بودریار، ژان (1389). جامعه مصرفی: اسطوره‌ها و ساختارها. ترجمه پیروز ایزدی. تهران: نشر ثالث.
  7. تاری، فتح­اله، و سعید غلامی باغی (1390). «تأثیر فرهنگ بر الگوی مصرف در کشور و راهکارهای بهبود آن». علوم اجتماعی، مهندسی فرهنگی 53، 75-
  8. تیموتی، دالن (1388). جامعه­شناسی مصرف (گردشگری و خرید). ترجمه مهدی حسن­آبادی، علی اصغر سعیدی. تهران: نشر جامعه‌شناسان.
  9. تیموری، ایرج؛ هادیلی، بهمن و حامد صابری (1396). «مصرف‌گرایی نمادین و جدایی­گزینی فضایی در شهر تبریز (مطالعه موردی؛ کوی فردوس ولیعصر». جغرافیا و توسعه 47، 1-
  10. جهانیان، ناصر (1388). «مصرف فراگیر و پایدار در سایه آموزه توسعه اسلامی». فصلنامه اقتصاد اسلامی 9(24): 67-
  11. ریتزر، جورج (1395). مبانی نظریه جامعه­شناسی معاصر و ریشه­های کلاسیک آن. ترجمه شهناز مسمی­پرست، تهران: نشر ثالث.
  12. سبحانی­نژاد، مهدی و عبداله افشار (1389). «اصلاح الگوی مصرف با تأکید بر نقش آموزش در مدیریت مصرف انرژی». معرفت فرهنگی 1(2): 155-
  13. سیدی­نیا، سیداکبر (1388). «مصرف و مصرف‌گرایی از منظر اسلام و جامعه شناسی اقتصادی». اقتصاد اسلامی 9(34): 178-
  14. زیدی، مهرداد؛ قدرتی، حسین و شفیعه قدرتی (1397). «بررسی رابطه­ سرمایه اجتماعی، فرهنگی و رسانه­ها با میزان گرایش مردم به مصرف مواد غذایی محلی». فصلنامه مطالعات فرهنگی - اجتماعی خراسان 13(1): 99-
  15. سعادت، رحمان (1385). «تخمین سطح و توزیع سرمایه اجتماعی استان­ها». فصلنامه رفاه اجتماعی، 6(23): 195-
  16. شیری، محمد؛ قاضی طباطبایی، محمود؛ صادقی، رسول و حسین راغفر (1394). «بررسی نقش عوامل اجتماعی و جمعیتی در تغییرات الگوی مصرف خانوارهای شهری و روستایی ایران». فصلنامه توسعه محلی 7(1): 1-
  17. فتحی، سروش و شیما صدیقی (1395). «بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و مصرف کالاهای فرهنگی در بین دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهر دامغان». فصلنامه تغییرات اجتماعی -فرهنگی 13(51): 53-
  18. قائدی، محمدرضا؛ درویشی، محمدرسول؛ کشیشیان سیرکی، گارینه و محمد توحید فام (1399). «تحلیلی بر توسعه پایدار شهری با تکیه بر شاخصه‌های سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی (نمونه موردی: منطقه دو شهر تهران)». فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی شهری 11(40): 201-
  19. عقیلی، سیدمحمود؛ خوش­فر، غلامرضا و صادق صالحی (1388). «سرمایه اجتماعی و رفتارهای زیست­محیطی مسئولانه در شمال ایران (مطالعه موردی: استان­های گیلان، مازندران و گلستان)». علوم کشاورزی و منابع طبیعی 16(1): 1-
  20. غفاری، هادی و علی یونسی (1394). «مؤلفه­های اقتصادی سرمایه اجتماعی از دیدگاه اسلام». نخستین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، اقتصاد، حسابداری و علوم تربیتی.
  21. غلامرضایی، علی اصغر (1389). «مبانی مصرف­گرایی در دنیای جدید و اصول مصرف در اسلام با تأکید بر رسانه ملی». پژوهش­های ارتباطی 61، 11-
  22. فاضلی، محمدصادق (1390). مصرف و سبک زندگی. قم: صبح صادق.
  23. کاشانی، حامد (1394). «طراحی الگوی سبک زندگی اسلامی و تأثیر آن بر فرایند تصمیم‌گیری خرید مصرف­کننده». پایان‌نامه دکتری، دانشگاه علامه، دانشکده حسابداری، رشته مدیریت بازرگانی، استاد راهنما: سید علی اکبر افجه و شهریار عزیزی.
  24. کوزر، لوئیس (1382). زندگی و اندیشه بزرگان جامعه­شناسی. ترجمه­ محسن ثلاثی. تهران: علم.
  25. نجابت­خواه، فرزام؛ حسینی، سیدحسین و سعید دانیالی (1391). «بهسازی مصرف انرژی الکتریکی: چالش­ها و راهکارها». کیفیت و بهره­وری برق ایران 1(1): 45-
  26. نصراللهی، زهرا؛ مکیان، نظام­الدین و راضیه اسلامی (1394). «سرمایه اجتماعی و مؤلفه­های آن در اسلام». فصلنامه علمی ترویجی اقتصاد و بانکداری اسلامی، 13: 21-
  27. نیک­بخش، بهرام (1401). «تأثیر سرمایه اجتماعی بر قصد خرید مشتری با نقش میانجی اعتبار برند». دوفصلنامه جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه 11(1): 242-
  28. نیک­عهد، مهدی؛ زارع شاه‌آبادی، اکبر؛ اسکندری فرد، امیرمختار و فاطمه امیری (1394). «بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی و اقتصادی بر مصرف‌گرایی (مورد مطالعه: زنان بالای 15 سال شهر ملایر) فصلنامه زندگی جامعه‌شناسی 1، 211-
  29. وینسترا، گری (1384). سرمایه اجتماعی، تندرستی و نابرابری. ترجمه افشین خاکباز و حسن پویان. تهران: شیرازه.
  30. محمدپور، احمد؛ صادقی، رسول و مهدی رضایی (1389). «روش­های تحقیق ترکیبی به‌ عنوان سومین جنبش روش­شناختی: مبانی نظری و اصول عملی، جامعه­شناسی کاربردی». مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان 21(2): 77-
  31. Afjeh, S. A, Mesbāhī Moghaddam, G, Khāsheʼī Varnāmkhāstī, V, & Torābī, A. (2019). Presenting a model of consumer behavior in Islam using thematic analysis focusing on Quranic verses and Hadiths. Islamic Management, 27(3), 21–48. [In Percian]
  32. Afrāsiābī, H, & Khorrampour, Y. (2016). Examining the status of consumerism with an emphasis on urbanization among young people in Yazd city. Urban Sociological Studies, 7(21), 141–168. [In Percian]
  33. Aghilī, S. M, Khoshfar, G, & Sālehī, S. (2009). Social capital and responsible environmental behaviors in northern Iran (Case study: Guilan, Mazandaran, and Golestan provinces). Agricultural and Natural Resources Sciences, 16(1), 1–16. [In Percian]
  34. Bakac, R, & Thompson, K. (2014). Understanding modern society: Social and cultural forms of modernity (Vol. 3, Trans. K. Firouzmend & Colleagues). Tehran: Aʼagāh Publication. [In Percian]
  35. Baudrillard, J. (2010). The consumer society: Myths and structures (Trans. P. Izadi). Tehran: Sales Publishing. [In Percian]
  36. Baudrillard, Jean (1389). Consumer society: myths and structures, translated by: Pirouz Izadi, Tehran: Third publication.
  37. Bourdieu, P. (1984). Distinction: A social critique of the judgement of taste. Harvard university press. ‏
  38. Campbell, C. (2005). The craft consumer: Culture, craft and consumption in a postmodern society. Journal of consumer culture, 5(1), 23- ‏
  39. Clarke, D. B. (2003). Consumer society and the post-modern city. Routledge. ‏
  40. Colman, James, (1990), Foundations of Social Theory, Cambridge: Harvard University Press.
  41. Coser, L. (2003). Masters of sociological thought: Ideas in historical and social context (Trans. M. Salasi). Tehran: Elm Publishing. [In Percian]
  42. Creswell, J. W. (2005), Educational Research: Planning, Conducting, and Evaluating Quantitative and Qualitative Research (2nd edition), Upper Saddle River, NJ: Pearson.
  43. Dinda, S. (2008). Social capital in the creation of human capital and economic growth: A productive consumption approach. The Journal of Socio-Economics, 37(5), 2020- ‏
  44. Evangelinos, K.I.and Jones, N.(2009), "An analysis of social capital and environmental management of higher education institutions", International Journal of Sustainability in Higher Education, Vol. 10 No. 4, pp. 334-342. https://doi.org/10.1108/14676370910990684
  45. Evans‚ M. (et al) (2006). Consumer Behaviour‚ Sussex: John willy Ltd
  46. Fāzelī, M. S. (2011). Consumption and lifestyle. Qom: Sobh-e Sādegh Publication. [In Percian]
  47. Fischer, C. (2003). Succumbing to consumerism?: Underlying models in the historical claim. University of California, Berkeley.
  48. Ghaffārī, H, & Younesī, A. (2015). Economic components of social capital from an Islamic perspective. First International Conference on Management, Economics, Accounting, and Educational Sciences. [In Percian]
  49. Gholāmrezāī, A. A. (2010). Fundamentals of consumerism in the modern world and principles of consumption in Islam with an emphasis on national media. Communication Studies, 61, 11–30. [In Percian]
  50. ‏Goodwin, N, Ackerman, F, & Kiron, D. (Eds. ). (1997). The consumer society. Washington, DC: Island Press.
  51. Harriss, J. (2002). Depoliticizing development: The World Bank and social capital. Anthem Press. ‏
  52. Jahanian, N. (2009). Comprehensive and sustainable consumption under the teachings of Islamic development. Islamic Economics Quarterly, 24, 67–96. [In Percian]
  53. Jamshidihā, G, & Parastesh, S. (2007). Dialectic of habitus and field in Pierre Bourdieu’s theory of practice. Sociological Studies Biannual, 30, 1–32. [In Percian]
  54. Johnson, B. & L. Christensen (2008). Educational Research: Quantitative, Qualitative and Mixed Approaches. Needham Heights: Allyn and Bacon
  55. Kāshānī, H. (2015). Designing an Islamic lifestyle model and its impact on consumer purchase decision-making process. (Doctoral dissertation). Allameh University, Faculty of Accounting, Business Management. . [In Percian]
  56. Kozer, Louis (1382). the lives and thoughts of great sociologists, translated by Mohsen Talasi, Tehran: Alam.
  57. Li, Z, Choi, S, & Forrest, J. Y. L. (2023). Understanding peer pressure on joint consumption decisions: the role of social capital during emerging adulthood. Young Consumers, 24(1), 18- ‏
  58. McDaniel, J. (2002). Spirituality and sustainability. Conservation Biology, 16(6), 1461- ‏
  59. Miles, R. (2002). The changing consumer: Markets and meanings, London, Routledge.
  60. Mohammadpour, A, Sadeghi, R, & Rezaei, M. (2010). Mixed research methods as the third methodological movement: Theoretical foundations and practical principles. Applied Sociology (Humanities Research Journal, University of Isfahan), 21(2), 77–100. [In Percian]
  61. Morādī, S. (2010). The role of communications in changing consumption patterns in cities (Case study: Yasuj city). (Master’s thesis). Allameh Tabataba'i University, Faculty of Social Sciences, Communication Sciences. [In Percian]
  62. Mūsavī, Y, & Ahmadī, T. (2014). The impact of urban commercial advertising on women’s consumerism in Tehran city. Social-Cultural Research Quarterly, 1(4), 99–123. [In Percian]
  63. Najābatkhāh, F, Hosseinī, S. H, & Daniālī, S. (2012). Improving electrical energy consumption: Challenges and solutions. Quality and Productivity of Iran's Electricity, 1(1), 38–45. [In Percian]
  64. Nasrollāhī, Z, Makiān, N, & Eslamī, R. (2015). Social capital and its components in Islam. Scientific-Promotional Journal of Islamic Economics and Banking, 13, 21–38. [In Percian]
  65. Nik’ahd, M, Akbar Zāre-Shah-Abādī, & Colleagues. (2015). Examining the effect of social and economic capital on consumerism (Case study: Women over 15 years old in Malayer city). Lifestyle Sociology Quarterly, 1, 211–244. [In Percian]
  66. Nikbakhsh, B. (2022). The impact of social capital on customer purchase intention with the mediating role of brand credibility. Economic Sociology and Development Biannual, 11(1), 223–242. [In Percian]
  67. Paek, H. J, & Pan, Z. (2004). Spreading global consumerism: Effects of mass media and advertising on consumerist values in China. Mass Communication & Society, 7(4), 491-515. ‏
  68. Pierre, B. O. U. R. D. I. E. U, & Richardson, J. G. (1986). The forms of capital. Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education—John G Richardson, ed, 241-258. ‏
  69. Pope, J. (2003). Social capital and social capital indicators: A reading list (p. 12). Public Health Information Development Unit [for the] Commonwealth Department of Health and Ageing.
  70. Presenting the sociological model of the dimensions and components of the economic consumption model with an emphasis on social capital (Study case: citizens of Qom city, 1401)
  71. Putnam, R, & Work, M. D. (1993). Making Democracy work: Civic Traditions in Modern Italy. Princeton: Princeton university Press.
  72. Putnam, R. D, (1995), The Prosperous Community. Social Capital and Public Life, in: The American Prospect, 4, 13, 11-
  73. Rabi'ey, A, & Malakeh Rafi'ey. (2016). A sociological study on consumerism among Tehran residents. Iranian Journal of Sociology, 16(1-2), 144–166. [In Percian]
  74. Reed- Danhay, Deborah (2005). Locating Bourdieu, Bloomington and Indianapolis, Indiana university Press
  75. Ritzer, G. (2016). Theories of contemporary sociology and its classical roots (Trans. Sh. Masmiparast). Tehran: Sales Publishing. [In Percian]
  76. Sa’ādat, R. (2006). Estimating the level and distribution of social capital in the provinces. Social Welfare Quarterly, 6(23), 173–195. [In Percian]
  77. Seydiniā, S. A. (2009). Consumption and consumerism from the perspective of Islam and economic sociology. Islamic Economics, 9(34), 151–178. [In Percian]
  78. Shirī, M, Mahmūd Ghāzī Tabatabaī, & Colleagues. (2015). Examining the role of social and demographic factors in changes in urban and rural household consumption patterns in Iran. Local Development Quarterly, 7(1), 1–28. [In Percian]
  79. Sobhaninejād, M, & Afshar, A. (2010). Consumption pattern reform with an emphasis on the role of education in energy consumption management. Cultural Knowledge, 1(2), 155–170. [In Percian]
  80. Story, John (1999). Cultural Consumption and everyday Life. London, Arnold Publisher.
  81. Strauss, A, & Corbin, J. (2008). Principles of qualitative research methods: Grounded theory; procedures and techniques (2nd ed, Trans. B. Mohammadi). Tehran: Institute for Humanities and Cultural Studies. [In Percian]
  82. Strauss, A, & Corbin, J. (2013). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory (3rd ed, Trans. E. Afshar). Tehran: Ney Publishing. [In Percian]
  83. Strauss, A., & Corbin, J. (1998). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. Thousand Oaks, CA: Sage Publications, Inc.
  84. Su, F, Chang, J, Li, X, Fahad, S, & Ozturk, I. (2023). Assessment of diverse energy consumption structure and social capital: A case of southern Shaanxi province China. Energy, 262, 125506. ‏
  85. Tarī, F, & Gholami Baghī, S. (2011). The impact of culture on consumption patterns in the country and improvement strategies. "Social Sciences, Cultural Engineering, 53, 75–94. [In Percian]
  86. Teimouri, I, Hadili, B, & Saberi, H. (2017). Symbolic consumerism and spatial segregation in Tabriz city (Case study: Ferdows Valiasr neighborhood). Geography and Development, 47, 1–16. [In Percian]
  87. Timothy, D. (2009). Sociology of consumption (Tourism and shopping) (Trans. M. Hasanabadi & A. S. Saeedi). Tehran: Sociologists Publishing. [In Percian]
  88. Timoti, Dalen (1388), Sociology of Consumption (Tourism and Shopping), translated by Mehdi Hasanabadi, Ali Asghar Saeedi, Tehran, Sociology-Shanasan Publishing.
  89. Turner, J. H, & Turner, P. R. (1978). The structure of sociological theory. United States: Wadsworth.
  90. Uzgoren, E, & Guney, T. (2012). The snop effect in the consumption of luxury goods. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 62, 628-637. ‏
  91. Winstrat, G. (2005). Social capital, health, and inequality (Trans. A. Khakbaz & H. Pouyan). Tehran: Shirazeh Publishing. [In Percian]
  92. Woolcock, M, & Narayan, D. (2000). Social capital: Implications for development theory, research, and policy. The world bank research observer, 15(2), 225-249. ‏
  93. Zeidi, M, Ghodrati, H, & Ghodrati, S. (2018). Examining the relationship between social, cultural, and media capital with people’s tendency to consume local food products. Cultural-Social Studies of Khorasan Quarterly, 13(1), 99–128. [In Percian]

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار