یوسفی دیندارلو, مجتبی, شهسواری, محمدعلی. (1396). پیشنهاد یک الگوی بانکداری مبتنی بر صکوک در چارچوب قانون عملیات بانکی بدون ربا. دوفصلنامه جستارهای اقتصادی, 14(27), 153-181. doi: 10.30471/iee.2017.1342
مجتبی یوسفی دیندارلو; محمدعلی شهسواری. "پیشنهاد یک الگوی بانکداری مبتنی بر صکوک در چارچوب قانون عملیات بانکی بدون ربا". دوفصلنامه جستارهای اقتصادی, 14, 27, 1396, 153-181. doi: 10.30471/iee.2017.1342
یوسفی دیندارلو, مجتبی, شهسواری, محمدعلی. (1396). 'پیشنهاد یک الگوی بانکداری مبتنی بر صکوک در چارچوب قانون عملیات بانکی بدون ربا', دوفصلنامه جستارهای اقتصادی, 14(27), pp. 153-181. doi: 10.30471/iee.2017.1342
یوسفی دیندارلو, مجتبی, شهسواری, محمدعلی. پیشنهاد یک الگوی بانکداری مبتنی بر صکوک در چارچوب قانون عملیات بانکی بدون ربا. دوفصلنامه جستارهای اقتصادی, 1396; 14(27): 153-181. doi: 10.30471/iee.2017.1342
پیشنهاد یک الگوی بانکداری مبتنی بر صکوک در چارچوب قانون عملیات بانکی بدون ربا
در این مقاله الگویی برای بانکداری مبتنی بر صکوک در چارچوب «قانون عملیات بانکی بدون ربا» پیشنهاد شده است. بر مبنای الگوی پیشنهادی، بانک نمونه اسلامی باید در اعطای تسهیلات به ویژه تسهیلات کلان به جای ارائه تسهیلات بر مبنای عقود اسلامی، با بهرهبرداری از ابزار صکوک به اعطای تسهیلات بپردازد. کاهش ریسک اعتباری و ریسک نقدینگی، ارتقای توانایی بانک برای تغییر ترکیب داراییهای بانک، ایجاد کانال جدید برای تجهیز منابع بانک و ارتقای حجم تأمین مالی صورت گرفته از کانال بانک، می‌توانند به‌عنوان دلالتهای مستقیم این الگو شناسایی شوند. برای مقایسه عملکرد «الگوی پیشنهادی بر مبنای صکوک» با «الگوی مرسوم بانکداری اسلامی بر مبنای قانون عملیات بانکی بدون ربا» با بهرهبرداری از الگوی «کملز» این‌گونه استدلال شد که انتظار میرود با کاربرد الگوی پیشنهادی، بانک نمونه عملکرد مناسب‌تری داشته باشد. در سطح کلان نیز انتظار میرود که با پیگیری این الگو فرصت‌هایی برای ارتقای عملکرد بازارهای پول و سرمایه فراهم شود و قابلیت سیاست‌گذاری مؤثرتر پولی برای بانک مرکزی ایجاد گردد. کاهش نسبی خلق پول در ازای هر ریال تسهیلات اعطایی توسط سیستم بانکی، فراهم شدن امکان عملیات بازار باز مؤثر توسط بانک مرکزی، فراهم شدن فرصت ایجاد بازار بین بانکی مبتنی بر صکوک، امکانپذیر شدن شکلگیری ارتباط بین سیستم بانکی و بانک مرکزی بر مبنای صکوک، واقعی‌تر شدن تضمینها و گسترش بازار سرمایه از موارد مهم قابل اشاره در این ارتباط هستند. همچنین تلاش شد تا کارکردهای «الگوی پیشنهادی» با الگوی پیشنهادی در مطالعات قبلی مبتنی بر «تبدیل به اوراق کردن داراییهای بانک» مقایسه شوند. بررسی نشان می‌دهد که الگوی پیشنهادی می‌تواند با رعایت ملاحظه‌هایی عملکرد انتظاری مطلوب‌تر در قالب یک بانک کردن داشته باشد.
1. احمدیان، اعظم (زمستان 1392)، «ارزیابی شاخص‌های سلامت بانکی در بانک‌های ایران (1390−1391)»، پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، مقاله کاری شماره MBRI9222.
2. عباسقلی پور، محسن (خرداد 1389)، «عوامل مؤثر بر بهبود عملکرد بانک‌ها»، مجله بانک و اقتصاد، شماره 106.
3. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1392)، خلاصه تحولات اقتصادی.
4. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1393)، نماگرهای اقتصادی، شماره 76.
5. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (اسفند 1392)، خلاصه دارایی‌ها و بدهی‌های بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیر بانکی.
6. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (اسفند 1392)، گزیده آمارهای اقتصادی.
7. تقی‌زاده، خدیجه (1391)، «بانکداری اسلامی در برخی کشورهای جهان»، مجله اقتصادی−ماهنامه بررسی مسائل و سیاست‌های اقتصادی، شماره 6 و 7.
8. سازمان بورس اوراق بهادار، صورت‌های مالی نمونه بانک‌ها، (به آدرس: www.seo.ir/LoadFile.ashx?Id=zB1sdwEA-VCcGXEhYmlRww=).
9. صادقی، محسن و سیدجواد فراهانیان (1387)، نحوه تعامل واسطه‌های مالی با بازار سهام، سازمان بورس اوراق بهادار تهران.
10. عبده تبریزی، حسین و میثم رادپور (1391)، «جایگاه بازار سرمایه و نقش آن در تعامل با صنعت بانکداری»، نخستین کنفرانس صنعت بانکداری و اقتصاد جهانی.
11. مجلس شورای اسلامی (1362)، قانون عملیات بانکی بدون ربا.
12. مجلس شورای اسلامی (1389)، قاﻧﻮن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﭘﻨﺠﺴﺎﻟﻪﭘﻨﺠﻢتوسعه ﺟﻤﻬﻮری اسلامی اﻳﺮان.
13. موسویان، سیدعباس (1389)، «تبدیل داراییهای بانکی به اوراق بهادار در بانکداری بدون ربا»، فصلنامه پول و اقتصاد، شماره 4.
14. نظرپور، محمد نقی؛ سیدضیاءالدین کیاءالحسینی و میثم حقیقی (1392)، «چگونگی ارتباط بانک‌ها با بازار سرمایه در چارچوب نظام بانکداری بدون ربا»، دو فصلنامه جستارهای اقتصادی ایران، شماره 19.
15. هیئت وزیران (1362)، آیین‌نامه‌های فصل دوم تا فصل پنجم قانون عملیات بانکی بدون ربا، تصویب‌نامه‌های شماره 81962، 88620، 88526 و 88528.
16. Ahmad Manjoo, Faizal (2005), “Securitization: An Important Recipe for Islamic Banks – A Survey, Review of Islamic Economics”, Journal of the International Association for Islamic Economics and the Islamic Foundation, Vol. 9, No. 1.
17. Berger, Allen N. & Espinosa-Vega, Marco A. & Frame, W. Scott & Miller, Nathan H. (2011), “Why do borrowers pledge collateral? New empirical evidence on the role of asymmetric information,” Journal of Financial Intermediation, Elsevier, Vol. 20, No. 1.
18. International monetary Fund, indicators of Financial system Soundness, Wahington D.C.
19. Owen Evans, Alfredo M. Leone, Mahinder Gill, Paul Hilbers and Staff Team (2000), “Macro-prudential Indicators of Financial System Soundness”, International Monetary Fund, Washington DC.
ابتدای صفحه