فیاضی, محمدتقی, اژدری, علی اصغر, باقری تودشکی, مجتبی. (1398). پایداری بودجه براساس برقراری عدالت بین‌نسلی در بهرهبرداری از منابع نفتی (رهیافتی برای ایران). دوفصلنامه جستارهای اقتصادی, 16(32), 35-59. doi: 10.30471/iee.2020.5439.1766
محمدتقی فیاضی; علی اصغر اژدری; مجتبی باقری تودشکی. "پایداری بودجه براساس برقراری عدالت بین‌نسلی در بهرهبرداری از منابع نفتی (رهیافتی برای ایران)". دوفصلنامه جستارهای اقتصادی, 16, 32, 1398, 35-59. doi: 10.30471/iee.2020.5439.1766
فیاضی, محمدتقی, اژدری, علی اصغر, باقری تودشکی, مجتبی. (1398). 'پایداری بودجه براساس برقراری عدالت بین‌نسلی در بهرهبرداری از منابع نفتی (رهیافتی برای ایران)', دوفصلنامه جستارهای اقتصادی, 16(32), pp. 35-59. doi: 10.30471/iee.2020.5439.1766
فیاضی, محمدتقی, اژدری, علی اصغر, باقری تودشکی, مجتبی. پایداری بودجه براساس برقراری عدالت بین‌نسلی در بهرهبرداری از منابع نفتی (رهیافتی برای ایران). دوفصلنامه جستارهای اقتصادی, 1398; 16(32): 35-59. doi: 10.30471/iee.2020.5439.1766
پایداری بودجه براساس برقراری عدالت بین‌نسلی در بهرهبرداری از منابع نفتی (رهیافتی برای ایران)
2دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه تهران، مربی و عضو هیات علمی مرکز پژوهش‌های مجلس
3استادیار اقتصاد دانشگاه مفید
چکیده
در این مقاله پایداری بودجهای در ایران بررسی میشود. نخست با مطالعه ادبیات نظری ارتباط بین عدالت بین‌نسلی در بهرهبرداری از منابع طبیعی با پایداری بودجهای بررسی میشود و سپس پایداری بودجهای ایران و رعایت عدلت بین‌نسلی با استفاده از اطلاعات بودجه به ترتیب در دو مقطع زمانی 1381−1395 و 1396−1455 سنجش و پیشبینی میشود. در دوره مورد بررسی دولت هیچگاه نتوانسته مخارج خود را بدون اتکای به عواید نفتی تراز کند. در مقطع زمانی دوم و با ادامه سیاستهای فعلی نیز بودجه دولت پایدار نخواهد بود. در دوره گذشته برابری بین‌نسلی رعایت نشده و در صورت تداوم سیاستهای فعلی در آینده نیز این برابری وجود نخواهد داشت؛ اما بهطور همزمان میتوان به دو هدف اجتماعی و مالی دولتها نائل شد و آن استفاده از سیاست مالی مبتنی بر قاعده هارتویک است. در این صورت با برقراری عدالت بین‌نسلی شاخصهای پایداری بودجهای نیز بهبود مییابد؛ در معنای ساده آن، در پایان دوره اتمام ذخایر نفتی دولت میتواند بدون اتکا به عواید نفتی بودجه خود را متوازن کند و با پسانداز بخش قابل توجهی از عواید نفتی بر ذخایر ارزی خود بیفزاید و هم حقوق بین‌نسلی در استفاده از عواید نفتی رعایت میشود.
افشاری، زهرا؛ شمساله شیرینبخش و مریم بهشتی (1390)، «بررسی پایداری مالی در ایران»، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، سال دوازدهم، ش45، ص27−54.
باباجانی، جعفر؛ محمدتقی تقویفرد و احمد پیفه (1394)، «ارزیابی روند تحقق حقوق بین‌نسلی حاکم بر مصرف عواید حاصل از فروش نفت و مشتقات آن از دیدگاه اقتصادی»، دانش حسابداری، سال چهاردهم، ش58، ص 5-25.
پادام، سیدسجاد و سیدجواد نوراحمدی (1395)، «بررسی مقاومسازی بخش نفت و گاز سیستم انرژی ایران از منظر استمرار تولید»، پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، سال پنجم، ش 20، ص78−91.
پورعزت، علیاصغر؛ حیدر احمدی؛ افسانه عباسی و طیبه عباسی (1398)، «شناسایی مؤلفههای ناظر بر رعایت عدالت بین‌نسلی در خطمشی بودجهای ایران»، فصلنامه علمی−پژوهشی سیاستگذاری عمومی در ایران، دوره 5، ش2، ص143−161.
توحیدینیا، ابوالقاسم (1394)، «همسویی تحقق عدالت بین‌نسلی در بهرهبرداری از درآمد منابع هیدروکربوری با رفاه اقتصادی بلندمدت در ایران»، پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، زمستان 1394، دوره 23، ش76، ص33−54.
دادگر، یداله و محمدرضا آرمانمهر (1388)، «بررسی و نقد مبانی معیار عدالت اقتصادی رالز»، پژوهشنامه علوم اقتصادی، سال نهم، شماره پیاپی 35، ص38−60.
زارعی، ژاله (۱۳۹۷)، ارزیابی اثرات متقابل پایداری بودجهای و ثبات مالی در اقتصاد ایران، پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، تهران.
فتاحی، شهرام؛ علی حیدری دیزگرانی و الناز عسکری (1393)، «بررسی پایداری بدهی دولت در اقتصاد ایران»، فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی، سال دوم، ش6، ص8−67.
فراهانی فرد، سعید (1386)، «عدالت بین‌نسلی در بهرهبرداری از منابع طبیعی»، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، سال سیزدهم، ش۴۱، ص۱۲۳−۱۳۷.
فیاضی، محمدتقی (1397)، استفاده بهینه از عواید نفتی در بودجه دولت در چارچوب قواعد بودجهای بیندورهای (مطالعه موردی: ایران(، پایاننامه، دانشگاه مفید.
فیاضی، محمدتقی؛ علی سوریو مجتبی باقری تودشکی(1396)، «استفادهبهینه از عواید نفتی در بودجه دولت ایران با استفاده از نظریه درآمد دائمی»، فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، ش84، سال بیست و پنجم، ص616−699.
قدوسی، حامد (1388)؛ «جرمی بنتام و رالز؛ عدالت و بهینگی در استخراج منابع پایانپذیر»، روزنامه دنیای اقتصاد، ش2042.
مرتضوی کاخکی، مرتضی؛ علیاکبر ناجی میدانی؛ محمدحسین مهدوی عادلی و محمدحسین حسینزاده (1396)، «نقد و بررسی نظریات عدالت بین‌نسلی لیبرال»، دوفصلنامه علمی پژوهشی مطالعات اقتصاد اسلامی، سال نهم، ش2 (پیاپی 18)، ص31−58.
Arrow Team (2011), “Intergenerational Equity and Exhaustible Resources”, By Robert Solow, The Review of Economics Studies, Vol. 41, pp.29-45.
Barnett، , Steven and Rolando Ossowsk (2002)، ), "“Operational Aspects of Fiscal Policy in Oil Producing Countries"، ”, IMF Working Paper.
Caceres، , Carlos; Cevik Serhan، Serhan, Ricardo Fenochietto and Borja Gracia، (2013)، ), "“The Day After Tomorrow: Designing an Optimal Fiscal Strategy for Libya". ”. No. 13-79. , International Monetary Fund.
Edward A. Page (2007),"“Intergenerational Justice of What: Welfare, Resources or Capabilities?" ?”, University of Warwick, UK Environmental Politics, Vol. 16, No. 3, 453 – 469.
Harding،, Torfinn and Frederick van der Ploeg،, (2013) ), “Official forecasts and management of oil windfalls”, International Tax and Public Finance، , Vol.ume 20، , Issue 5، , pp. 827–866.
Hartwick،, J.M.،, (1977)،, "“Intergenerational Equity and the Investing of Rents from Exhaustible Resources"، ”, The American Economic Review،, 67، , pp. -972-974.
Hotelling،, Harold (1931) ), “The Economics of Exhaustible Resources،”, Journal of Political Economy, 39(2)،, Cambridge: Cambridge University Press،, pp. 137-175.
Itam،, Samuel; Helmut Loukoianova Franken،, Ulrich Elena Klueh،, and Naly Carvalho،, (2006)،,"“Republic of Equatorial Guinea: Selected Issues and Statistical Appendix"”،, International Monetary Fund،, Washington،, DC،.
Llavador،, Humberto،, John E Roemer،, and Joaquim Silvestre،, (2012)،, “Should we sustain? And if so،, sustain what? Consumption or the quality of life? ”،, in: Handbook on Energy and Climate Change،, chapter 30،, pp.ages 639-665, Edward Elgar Publishing.
Mitra،, S. and S. Roger،, (2003)،,"“Assessing Long-Term Fiscal Sustainability: The Case of Brunei—Selected Issues"”،, International Monetary Fund،, Washington،, DC.
Rawls،, John (1971) ), “A Theory of Justice”،, Cambridge،, MA: Harvard University Press.
Rawls،, John،, (1999)،, “A Theory of Justice”،, Revised Edition،, President and Fellows of Harvard College All rights reserved Printed in the United States of America.
Solow،, Robert M. (1974), “Intergenerational equity and exhaustible resources،”, Review of Economic Studies, 41،, Symposium on the Economics of Exhaustible Resources،, pp. 29-45.
Summers, J. K. and L. M. Smith (2014), “The role of social and inter-generational equity in making changes in human well-being sustainable”, AMBIO A Journal of the Human Environment, 43, pp:718–728
Valdés،, Mr Rodrigo O.،, and Eduardo Engel،, (2000), "“Optimal fiscal strategy for oil exporting countries"”،, No. 0-118. , International Monetary Fund.
ابتدای صفحه