• صفحه اصلی
  • مرور
    • شماره جاری
    • بر اساس شماره‌های نشریه
    • بر اساس نویسندگان
    • بر اساس موضوعات
    • نمایه نویسندگان
    • نمایه کلیدواژه ها
  • اطلاعات نشریه
    • درباره نشریه
    • اهداف و چشم انداز
    • اعضای هیات تحریریه
    • همکاران دفتر نشریه
    • اصول اخلاقی انتشار مقاله
    • بانک ها و نمایه نامه ها
    • پیوندهای مفید
    • پرسش‌های متداول
    • فرایند پذیرش مقالات
    • اخبار و اعلانات
  • راهنمای نویسندگان
  • ارسال مقاله
  • داوران
  • تماس با ما
 
  • ورود به سامانه ▼
    • ورود به سامانه
    • ثبت نام در سامانه
  • English
صفحه اصلی فهرست مقالات مشخصات مقاله
  • ذخیره رکوردها
  • |
  • نسخه قابل چاپ
  • |
  • توصیه به دوستان
  • |
  • ارجاع به این مقاله ارجاع به مقاله
    RIS EndNote BibTeX APA MLA Harvard Vancouver
  • |
  • اشتراک گذاری اشتراک گذاری
    CiteULike Mendeley Facebook Google LinkedIn Twitter
دوفصلنامه جستارهای اقتصادی
arrow مقالات آماده انتشار
arrow شماره جاری
شماره‌های پیشین نشریه
دوره دوره 17 (1399)
شماره شماره 33
دوره دوره 16 (1398)
دوره دوره 15 (1397)
دوره دوره 14 (1396)
دوره دوره 13 (1395)
دوره دوره 12 (1394)
دوره دوره 11 (1393)
دوره دوره 10 (1392)
دوره دوره 9 (1391)
دوره دوره 8 (1390)
دوره دوره 7 (1389)
دوره دوره 6 (1388)
دوره دوره 5 (1388)
دوره دوره 4 (1386)
دوره دوره 3 (1385)
دوره دوره 2 (1384)
دوره دوره 1 (1383)
مختاربند, محمود. (1399). تبیین نظری خط فقر از دیدگاه اقتصاد اسلامی براساس استانداردهای آماری اقتصاد ایران. دوفصلنامه جستارهای اقتصادی, 17(33), 59-85. doi: 10.30471/iee.2020.6445.1907
محمود مختاربند. "تبیین نظری خط فقر از دیدگاه اقتصاد اسلامی براساس استانداردهای آماری اقتصاد ایران". دوفصلنامه جستارهای اقتصادی, 17, 33, 1399, 59-85. doi: 10.30471/iee.2020.6445.1907
مختاربند, محمود. (1399). 'تبیین نظری خط فقر از دیدگاه اقتصاد اسلامی براساس استانداردهای آماری اقتصاد ایران', دوفصلنامه جستارهای اقتصادی, 17(33), pp. 59-85. doi: 10.30471/iee.2020.6445.1907
مختاربند, محمود. تبیین نظری خط فقر از دیدگاه اقتصاد اسلامی براساس استانداردهای آماری اقتصاد ایران. دوفصلنامه جستارهای اقتصادی, 1399; 17(33): 59-85. doi: 10.30471/iee.2020.6445.1907

تبیین نظری خط فقر از دیدگاه اقتصاد اسلامی براساس استانداردهای آماری اقتصاد ایران

مقاله 3، دوره 17، شماره 33، بهار و تابستان 1399، صفحه 59-85  XML اصل مقاله (1.52 MB)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/iee.2020.6445.1907
نویسنده
محمود مختاربند email
دانش آموخته موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)
چکیده
عدالت اقتصادی یکی از اصول اقتصاد اسلامی به‎ شمار آمده و پژوهشگران این عرصه تاکنون نظریه‌ها و پژوهش‌های گسترده‎ای در راستای مبتنی کردن توصیه‎های سیاستی اقتصادی بر این اصل مهم انجام داده‎اند. هدف از این مقاله معرفی حدکفاف بجای خط فقر و ارائه معیاری جهت اندازه­گیری حدکفاف در اقتصاد اسلامی است.  ابتنای نظریۀ عدالت اقتصادی بر «استحقاق» تمرکز این دسته از پژوهش‌ها بر تبیین هرچه بیشتر و دقیق‎تر این انگاره را در اقتصاد اسلامی می‎طلبد. عدالت اقتصادی در آموزه‎های اسلامی مستلزم این است که دست‌کم به چهار استحقاق حد کفافی، توازن، سهم‌بری عوامل تولید و اعتدالی−عرفی، جامه عمل پوشانده شود.
در این مقاله با روش توصیفی−تحلیلی و با استفاده از روش‎های ریاضی به تبیین کرانه پایین حد کفاف فقر و ارائه راهکارهایی برای برآورد آن پرداخته و در ضمن به مقایسه آن با خط فقر در اقتصاد متعارف خواهیم پرداخت. نتیجه‎ این مقاله نشان می‎دهد خط فقر و کرانۀ پایین حد کفاف دو معیار کاملاً جداگانه بوده و براساس روایات می‎توان اولین نقطه عطف توزیع درآمد را حد کفاف در نظر گرفت و در بیشتر مواقع حد کفاف بالاتر از خط فقر قرار می‎گیرد.
کلیدواژه‌ها
عدالت اقتصادی؛ معیارهای عدالت؛ استحقاق؛ حد کفاف؛ خط فقر
مراجع
  1. آمدی، عبدالواحد بن محمد (1440ق)، غررالحکم، قم: دارالکتاب اسلامی.
  2. آهنگری عبدالمجید و حسین عسکری‌پور (1397)، «اندازه‌گیری شاخص‌های فقر نسبی در خانوارهای شهری استان گیلان»، توسعه اجتماعی، دوره 12، ش4، ص113−130.
  3. ابن‌شعبه حرانی، حسن بن علی (1382)، تحف العقول، احمد جنتی، تهران: امیرکبیر.
  4. ابن‎بابویه، محمد بن علی (1376)، الأمالی، تهران: کتابچی.
  5. امانی‌پور، مونا؛ نصرت نیلساز و جواد ایروانی (بهار 1396)، «بررسی حد فقر و عوامل مؤثر بر آن از دیدگاه امام علیg»، فصلنامه پژوهش‎های نهج‌البلاغه، سال 16، ش52، ص45−64.
  6. باقری، فریده؛ نیما دانش‌پرور و حسین کاوند (پاییز و زمستان 1386)، «روند خط فقر و شاخص‌های فقر در ایران طی سال‌های 1375−1385»، بررسی‌های آمار رسمی ایران، ش71، ص71−82.
  7. جهان‌بین، فرزاد و محمد نعمتی (تابستان 1394)، «معیار و راهبردهای عدالت اقتصادی در نهج‌البلاغه»، پژوهشنامه نهج‌البلاغه، دوره 3، ش10، ص103−122.
  8. حرّ عاملی، محمد بن حسن (1416ق)، وسائل الشیعه، قم: مؤسسه آل‎البیت.
  9. حسینی، سیدرضا (1387)، «معیارهای عدالت اقتصادی از منظر اسلام (بررسی انتقادی نظریه شهید صدر)»، اقتصاد اسلامی، ش32، ص5−36.
  10. خمینی، روح‎الله (1392)، تحریر الوسیله، قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینیe.
  11. خمینی، روح الله (1378)، صحیفه نور، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینیe.
  12. رجایی، محمدکاظم و مهدی معلمی (1390)، «درآمدی بر مفهوم عدالت اقتصادی و شاخص‎های آن»، معرفت اقتصاد‎ اسلامی، سال 2، ش2، ص5−30.
  13. رجایی، سید‎محمد‎کاظم (1392 الف)، «مفهوم و شاخص عدالت»، معرفت اقتصادی، سال 5، ش1، پیاپی 9، ص79−104.
  14. رجایی، سیدمحمدکاظم (پاییز و زمستان 1391)، «توازن یا عدم تداول ثروت در دست اغنیا»، معرفت اقتصاد اسلامی، ش7، ص23−46.
  15. سیوطی، جلال‌الدین (1404)، الدر المنثور، قم: انتشارات آیت‌الله مرعشی نجفی.
  16. شعیری، محمد ‎بن ‎محمد (1363)، جامع الأخبار، قم: انتشارات رضی.
  17. صدر، محمدباقر (1417ق)، اقتصادنا، مصحح: عبدالحکیم ضیاء و همکاران، دفتر تبلیغات اسلامی شعبه خراسان، قم: انتشارات ایران.
  18. صدوق، محمد ‎بن علی (1413ق)، من لا یحضره الفقیه، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  19. طباطبائی، محمدحسین (1378)، المیزان فی تفسیر القرآن، موسوی همدانی، قم: جامعه مدرسین.
  20. طوسی، محمد بن حسن (1387)، المبسوط فى فقه الامامیه، تهران: مکتبة المرتضویة.
  21. عیوضلو، حسین، (بهار و تابستان 1389)، «مروری بر معیارهای عدالت اجتماعی و اقتصادی در تطبیق با چارچوب شریعت اسلام»، مطالعات اقتصاد اسلامی، سال 2، ش2 (پیاپی 4)، ص5-23.
  22. کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی، قم: انتشارات دارالکتب الاسلامیه.
  23. گزارش رسمی بودجه خانوار (1396)، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، نتایج بررسی بودجه خانوار در مناطق شهری ایران.
  24. مجمع اللغة العربیة (2004م)، المعجم الوسیط، مصر: مکتبة الشروق.
  25. محمدى رى‌شهرى، محمد (1389)، میزان الحکمة، قم: مؤسسه دارالحدیث.
  26. محمودی، وحید و قاسم صمیمی‌فر (1384)، «فقر «قابلیتی»»، فصلنامه پژوهشی رفاه اجتماعی، دوره ۵، ش17، ص9−32.
  27. محمودی، وحید (1386)، اندازه‌گیری فقر و توزیع درآمد در ایران، تهران: انتشارات سمت.
  28. مرکز آمار ایران (1392)، گزارش تعاریف و مفاهیم استاندارد آماری، تهران: مرکز آمار ایران.
  29. نوری، حسین بن محمدتقی (1408ق)، مستدرک الوسایل و مستنبط المسائل، قم: مؤسسه آل البیت.
  30. هاشمی شاهرودی، سیدمحمود (1391)، تقریرات درس خارج فقه، اصفهان: انتشارات مدرسه قائمیّة.
  31. یزدی، سیدکاظم (1430)، عروة الوثقی، قم: انتشارات مؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل‌البیتb.
  32. یوسفی، احمد‎علی (تابستان 1395)، «رابطه کفاف و توسعه در مصرف براساس روایات اسلامی»، علوم حدیث، دوره 21، ش80، ص138−158.
    1. Adam Smith (1967), An Inquiry into the nature and causes of the Wealth of Nations, Modern Library, NewYork.
    2. Atkinson, A.B. (1987), “on the measurement of povery”, Econometrica, 55, 746-749.
    3. http://www.worldbank.org/en/topic/measuringpoverty
    4. Orshanski, M. (1965), “Counting the Poor another look at the poverty profile”, Social Secturity Bulletin, 28, pp. 3-39.
    5. World Bank: https://blogs.worldbank.org/developmenttalk/international-poverty-line-has-just-been-raised-190-day-global-poverty-basically-unchanged-how-even.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 156
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 118
صفحه اصلی | واژه نامه اختصاصی | اخبار و اعلانات | اهداف و چشم انداز | نقشه سایت
ابتدای صفحه ابتدای صفحه

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

Journal Management System. Designed by sinaweb.