نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 گروه فقه اقتصادی مجتمع عالی فقه جامعه المصطفی العالمیه شهر قم ایران
2 گروه اقتصاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
3 هیئت علمی موسسه امام خمینی
چکیده
بانک مرکزی با اعمال به موقع، مناسب و دقیق سیاستهای پولی واعتباری، میتواند نظارت مداوم و دقیق بر اقتصاد کلان کشور داشته باشد. با عنایت به اسلامیبودن نظام، قوانین و مقررات در نظام بانکی، بانک مرکزی و ابزارهای پولی و بانکی نیز باید براساس احکام و قوانین اسلام باشد. با توجه به شرایط خاص کنونی کشور که در معرض التهابات اقتصادی ناشی از اقتصاد جهانی میباشد و افزون بر این در معرض فشارها و تحریمهای دشمنان خارجی نیز است، نسخه متعارف و متداول اقتصادی کارآمدی لازم را نداشته و به خوبی اثرگذار نیست.
این مقاله، اقتصاد مقاومتی −که تنها نسخه شفابخش اقتصاد در این شرایط میباشد− را دارای دو ویژگی مهم اسلامیبودن و تابآوری دانسته که هرکدام تأثیرات زیادی در وضع و اجرای قوانین و ضوابط بانکداری در کشور دارند. بنابراین، بررسی ابزارهای سیاستهای پولی و اعتباری بانک مرکزی با معیارها و مشخصات اقتصاد مقاومتی ضروری است.
این مقاله با روش تحلیلی−توصیفی به بررسی ابزارهای متعارف سیاستهای پولی و اعتباری در مطابقت با این دو معیار اقتصاد مقاومتی پرداخته است. همچنین اولویتبندی، ارزشگذاری و معرفی ابزارهای سیاستهای پولی و اعتباری بانک مرکزی براساس خصوصیات و معیارهای ابزارهای سیاستهای پولی و اعتباری اقتصادمقاومتی از نتایج این پژوهش میباشد. از میان اوراق متعارف، اولویت اول با ابزارهای اوراق مرابحه، اوراق استصناع، صکوک اجاره دولتی، اوراق بیع دین دولتی، اوراق مضاربه، اوراق مشارکت است و اولویت بعد با اوراق صکوک اجاره بانک مرکزی، اوراق بیع دین بانک مرکزی و اوراق ودیعه بانک مرکزی بوده و بقیه ابزارها که دستوری هستند در اولویت سوم میباشند.
کلیدواژهها