نویسندگان
1 دانشیار گروه حسابداری دانشگاه تهران
2 استادیار گروه الهیات دانشگاه امام صادق علیه السلام
3 دانشجوی دکتری حسابداری دانشگاه تهران−پردیس بین‌المللی کیش
چکیده
با وجود گسترش اقتصاد و بانکداری اسلامی، حسابداری اسلامی همگام با نیازهای این حوزه رشد نکرده است؛ زیرا از یک‌سو، چالشهای حسابداری اسلامی در استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی پوشش داده نشدهاند و از سوی دیگر استانداردهای حسابداری اسلامی تدوین شده توسط نهادهای دست‌اندرکار این حوزه، به‌طور خاص سازمان حسابداری و حسابرسی نهادهای مالی اسلامی، مورد پذیرش جهانی واقع نشدهاند. این مقاله به بررسی چالشهای مربوط به آن دسته از رویه‌های افشای حسابداری اسلامی که در استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی مورد توجه قرار نگرفته‌اند، می‌پردازد. به‌طور خاص صورت منابع و مصارف وجوه صندوق قرض‌الحسنه، صورت منابع و مصارف وجوه صندوق خیریه و زکات و صورت تغییرات در سرمایهگذاریهای محدود شده، در حسابداری مرسوم لحاظ نشدهاند. عدم ارائه این سه صورت مالی نیازمند بررسی از هر دو منظر فقهی و حسابداری میباشد. با توجه به بین‌رشتهای بودن موضوع و نبود پیشینه کافی، روش پژوهش آمیخته اکتشافی استفاده می‌شود. بر این اساس، بخش کیفی پژوهش با استفاده از روش توصیفی−تحلیلی به‌عنوان روشی متقن در علوم اسلامی، به بررسی و ارائه پاسخ فقهی مناسب برای چالشهای بنیادی می‌پردازد. بخش دوم پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه به انجام میرسد. نتایج بیانگر مطلوبیت و پیامدهای مثبت ارائه صورت منابع و مصارف وجوه صندوق قرض‌الحسنه و صورت تغییرات در حسابهای سرمایهگذاری محدود شده و عدم انطباق صورت منابع و مصارف وجوه صندوق خیریه و زکات با رهنمودهای اسلامی است.
کلیدواژه‌ها
)